انعطاف پذیری عصبی و لاغری
انعطاف پذیری عصبی و لاغری _ بنا به گفته جامعه علوم اعصاب، محدود کردن کالری، انعطاف‌پذیری سیناپسی را افزایش می‌دهد و رشد نورون را ارتقا می‌بخشد. هنگام رژیم ، تغییر سوخت و ساز بدن، میزان لپتین که هورمون تولید شده توسط چربی است را پایین می‌آورد. در نتیجه، مغز یک سیگنال شیمیایی جهت تولید انرژی بیشتر برای نورون‌ها دریافت می‌کند. در ادامه شما را به خواندن این مقاله جالب مهمان می‌کنیم:
مقدمه ای بر شکل پذيری مغز
دانشمندان هر چه بیشتر در مورد مغز انسان تحقیق و کنکاش می‌کنند با اطلاعات جالب توجه و حیرت‌انگیزتری مواجه می‌شوند. مغز انسان عضو حیاتی بدن محسوب می‌شود و آنچنان پیچیده و مرموز است که دانشمندان با وجود تلاش‌های بی‌وقفه خود در راه شناخت این عضو پیچیده هنوز هم در اول راه هستند. حال ببینیم که چگونه می‌توانیم به رشد این عضو حیاتی خود کمک کنیم و از زوال آن جلوگیری نماییم،
دانشمندان در ابتدا تصور می‌کردند که رشد مغز بعد از چند سال اول زندگی متوقف می‌شود. اما تحقیقات جدید نشان داده است که مغز می‌تواند مسیرهای عصبی جدید را شکل دهد و حتی در بزرگسالی نورون بسازد. (عصب‌زایی)
نوروپلاستیسیتی
دانشمندان دریافته‌اند که مغز ما توانایی تغییر برای بر طرف کردن خواسته‌های نهادینه شده بر روی خود را دارد. توانایی مغز در انطباق‌پذیری، انعطاف‌پذیری عصبی (نوروپلاستیسیتی) نام دارد و هرچه انعطاف مغز شما بیشتر باشد، انجام کارهای جدید و چالش بر انگیز برای شما آسان‌تر خواهد بود. خوردن فلاونوئیدها (کاکائو و بلوبری) و آنتی‌اکسیدان (چای سبز) به رشد مغز کمک می‌کند. 30 دقیقه ورزش یا مدیتیشن روزانه،نیز تولید سیناپس‌های جدید را تحریک می‌کند.
انعطاف پذیری عصبی
در ادامه، نقل‌قولی از ویکی‌پدیا فارسی را اضافه کنم: «انعطاف‌پذیری عصبی (به انگلیسی: Neuroplasticity) یا به عبارت دیگر انعطاف‌پذیری مغزی (به انگلیسی: Brain plasticity) واژه‌ای است که به هردوی انعطاف‌پذیری سیناپسی و غیرسیناپسی اطلاق می‌شود و مربوط به تغییرات در مسیرهای عصبی و سیناپس‌ها است که در اثر تغییرات در رفتار، فرایندهای محیطی و عصبی به وجود می‌آید.»
انعطاف پذیری مغز، که انعطاف پذیری عصبی نیز نامیده می‌شود، یک اصطلاح عجیب و غریب برای اکثر مردم است. در حالیکه، انعطاف پذیری عصبی، یک عبارت رایج برای متخصصان علوم اعصاب است. در واقع، انعطاف پذیری عصبی به معنای توانایی مغز برای تغییر در هر سنی است. این تغییر می‌تواند در جهت بهتر و یا حتی بدتر شدن مغز باشد. همان طور که حدس زدید، این انعطاف پذیری نقش خیلی مهمی در شکل دهی شخصیت های متمایز ما دارد.
روند تغییرات مغز
در واقع علم انعطاف پذیری، مطالعه و پژوهش بر روی یک فرآیند فیزیکی و جسمی است. ماده ى خاكسترى مغز، و شامل ياخته هاى عصبیِ، چند رشته ى عصبی است، که توانایی ضخیم شدن و همچنین، کوچک شدن را دارد.
در حقیقت، اتصالات عصبی می توانند از نو ساخته شوند و یا قوی و ضعیف شوند. تغییر و تحول در ساختار فیزیکی مغز، سبب تغییر در توانایی های ما می گردد.
مثال:
برای مثال، هر زمان که ما یک ورزش جدید یاد می گیریم، تغییرات آن در ذهن نیز منعکس می شود. این به این معنی است که گذرهای عصبی جدید تازه شکل گرفته، دستوراتی را درباره چونگی انجام هر مرحله از تمرین ورزشی را به مغز ارسال می کنند.
و هر زمان که ما نام شخصی را فراموش می کنیم، باز هم تغییراتی در مغز ما ایجاد می گردد! به این معنی که، گذرهای عصبی که زمانی به حافظه ما متصل بودند، یا دچار تنزل شده اند؛ و یا از هم گسسته شده اند. بر این اساس، تغییرات ایجاد شده در مغز یا سبب پرورش و پیشرفت توانایی ما می گردد (یادگیری یک ورزش جدید) و یا موجب تضعیف آن می شود (فراموش کردن نام کسی).
افزایش انعطاف پذیری عصبی
عبارت شکل پذيری مغز(Neuroplasticity) بدان معنی است که مغز می تواند تغییر کند، و این کار را در سراسر زندگی انجام می دهد. مغز با تشکیل اتصالات دندریتیک جدید بین سلولهای عصبی موجود، دارای توانایی قابل توجهی برای بازسازی خود می باشد. علاوه بر عوامل ژنتیکی، محیطی که فرد در آن زندگی می کند، و فعاليت هايی که انجام می دهد، نقش مهمی در شکل پذیری مغز ايفا می کند.
تحقیقات نشان داده است که مغز هرگز متوقف نمی شود و دائماً از طریق یادگیری در حال تغییر است. در واقع، شکل پذیری، ظرفیت برای تغییر مغز، از طریق یادگیری است!
تغییرهای مرتبط با یادگیری بیشتر در سطح ارتباطات بین سلول های عصبی رخ می دهد. ارتباطات جدید می توانند تشکيل شوند و ساختار داخلی سیناپس های موجود می تواند تغییر کنند.
نکته:
نکته اصلی در افزایش انعطاف مغزتان، یادگیری مداوم است. وقتی که ما چیز جدیدی یاد می‌گیریم، مغز ما مجبور می‌شود تا مسیر عصبی جدیدی ایجاد کند تا هنگامی که با یک چالش مواجه می‌شویم بتواند از راه‌حل‌های خلاقانه جدیدتری استفاده کند.
اما آنچه را که یاد می‌گیرید، نباید به کارتان یا درس تان مربوط باشد! شما می‌توانید سبک جدیدی از آشپزی برای گسترش انتخاب انواع غذا در وعده‌های غذایی مختلف را یاد بگیرید. و یا نواختن گیتار یا عکس گرفتن همانند یک عکاس حرفه‌ای برای ثبت خاطرات خود باشد. علاوه بر این‌ها، راه های اثبات شده دیگری برای ارتقاء انعطاف‌پذیری عصبی و عصب‌زایی در مغز وجود دارد:
یک سیستم پاداش دهی ایجاد کنید
دانشمندان عصب‌شناسی دریافتند که تفاوت اصلی میان کسانی که تنبل هستند، انگیزه ندارند و برای رسیدن به اهداف خود تلاش نمی‌کنندو “افراد فعال و زرنگ” که افرادی به شدت هدف‌گرا بوده و معمولا در دستیابی به اهدافشان موفق هستند این است که مغز افراد فعال و زرنگ دارای یک سیستم پاداش دهی توسعه یافته و بسیار قدرتمندتر است.
آن‌ها هنگامی که پیشرفت می‌کنند یا به عبارتی دیگر پاداش دریافت می‌کنند، سطحی بسیار بالا از لذت را تجربه می‌کنند. این تجربه باعث می‌شود تا برای آن‌ها در دنبال کردن اهدافی جدید و بزرگ‌تر انگیزه ایجاد شود و پاداش خود را به دست آورند.
در مقابل مغز افراد از زیر کار دررو تنها اهداف کوچک را در نظر دارد. کمبود هیجان طبیعی مغزشان از پاداش‌ها انگیزه آن‌ها در سخت کار کردن و بهره‌ور بودن را محدود می‌کند. پاداش‌ها موجب آزادسازی انتقال دهنده عصبی به نام دوپامین می‌شود. آزادسازی شدید دوپامین ناشی از لذتی که نسبت به حرکت به سمت اهدافتان به وجود می‌آید، به شما کمک خواهد کرد تا به اهداف یادگیری خود تحقق ببخشید.
مثال:
احتمالا شما که در حال خواندن این مقاله هستید یک فرد فعال و زرنگ هستید در غیر این صورت رشد و توسعه شخصی شما به اندازه کافی برای شما مهم نبود تا به این قسمت از مقاله برسید. به همین دلیل، مغزتان به پاداش شما نیاز دارید تا باعث افزایش مکرر تولید هورمون بهره‌وری ساز، یعنی دوپامین شود. پس همین الان یک لیوان آب گوارا بنوشید و از نوشیدنش لذت ببرید.
از مغز خود مراقبت کنید تا از بدن تان مراقبت کند
احتمالا این حرف‌ها که شما به خواب بیشتر و ورزش کردن نیاز دارید را بارها شنیده‌اید، اما اگر تا به حال این کار را انجام نداده‌اید ممکن است به این دلیل باشد که شما فکر می‌کنید زمان کافی برای ورزش کردن را ندارید. با این حال، آیا می‌دانستید که ورزش، مسیر های عصبی را افزایش می‌دهد! چون شما را مجبور می‌کند چندین عملکرد مغز را با هم ادغام نمایید ؟
هنگامی که ورزش می‌کنید ضربان قلبتان بالا می‌رود و اکسیژن بیشتری به مغزتان می‌رسد. ورزش کردن حتی به مدت بیست دقیقه می‌تواند عملکرد شناختی و حافظه شما را بهبود ببخشد.
ورزش کردن سیلی از اندورفین را در بدن شما آزاد می‌کند که خلق و خوی شما را بهبود بخشیده و هورمون‌های استرس‌زای شما را کاهش می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا احساسی مثبت‌تر و پایدارتری را در طول روز داشته باشید. انعطاف پذیری عصبی و لاغری
خواب
برعکس این قضیه، کم خوابی اثراتی منفی را به همراه دارد. محققان دریافته‌اند که مغز افرادی که کم خوابی دارند از نظر احساسی بسیار واکنش‌پذیر بوده، انعطاف پذیری عصبی کمتری داشته و حافظه بسیار ضعیف‌تری دارد. مطالعات دانشگاه نیویورک نشان داد که خواب به حفظ یادگیری و رشد خارهای دندریتی ( برآمدگی‌های کوچکی که سلولهای مغز را بهم مرتبط می‌کنند و عبور اطلاعات در سراسر سیناپس را تسهیل می‌نمایند) کمک می‌کند.
هر شب خود را برای یک خواب 7 ، 8 ساعته آماده کنید. اگر همواره تلاش می‌کنید که خواب خوبی داشته باشید، سعی کنید یک مراسم خواب برای خودتان ترتیب دهید، سر ساعت همیشگی به رختخواب بروید، چای خواب آور بنوشید؛ یا تا حد امکان اتاقتان را تاریک کنید. انعطاف پذیری عصبی و لاغری
نکته:
برای بدن خود ورزش نکنید، این کار را برای مغز خود انجام دهید. زیرا گران قیمت ترین چیزی است که توی زندگی داریم.
استفاده از ابزارهای یادیار (Mnemonic Devices)
محققان دریافته‌اند که خیال‌پردازی عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشد. این امر تا حدی به این دلیل است که خیال‌پردازی مغز را آرام می‌کند، باعث می‌شود تا کمتر واکنش نشان دهد و مغز را قادر می‌سازد تا بدون تاثیرات استرس به کارهای خود ادامه دهد.
محققان دیگر دریافته‌اند که مردم دقیقا پس از ورود به حالت خیال‌پردازی می‌توانند به بهترین شکل مشکلات خود را حل کنند. زیرا خیال‌پردازی به ذهن ناخودآگاه ما زمان می‌دهد تا اطلاعاتی را در طی یک فعالیت جذب می‌کنیم را مرتب کرده و بین آن‌ها ارتباط برقرار کند. انعطاف پذیری عصبی و لاغری
Mnemonic Devices
ابزارهای یادیار نوعی آموزش حافظه هستند که تجسم‌‌سازی، تصویرسازی ذهنی، ناوبری فضایی و ریتم و ملودی را ادغام می‌کنند.
یک روش معروف یادگیری، روش قصر ذهن (Method of Loci) است که مجله علمی آمریکایی (Scientific American) در مورد آن اینگونه توضیح می‌دهد: این روش شامل تجسم یک مسیر آشنا است- از طریق یک ساختمان، منزل یا مسیرتان به محل کار- و قرار دادن اقلامی که باید به خاطر سپرده شوند در نقاطی از مسیر که جلب توجه می‌کنند. هر چه تصاویری که می‌سازید عجیب غریب‌تر باشند، بعداً بهتر می‌توانید آن‌ها را به خاطر بیاورید.
با دنبال کردن ردپاهای خود ، مثل یک چوب ماهیگیری، اقلام را بیرون می‌کشید. علاوه بر اشیاء، اعداد و نام‌ها، این روش به افراد افسرده کمک می‌کند تا خاطرات خوش وشیرین را به خاطر بسپارند و زمانی که دچار استرس می‌شوند، آن‌ها را در ذهن خود مرور نمایند. استفاده از این ابزارهای یادیار را آغاز کنید و سعی کنید اعداد، نام‌ها یا شعرها را به خاط بیاورید.
انعطاف پذیری عصبی و لاغری
درواقع، خیلی از مواقع ما زمانی غذا می خوریم که مغزمان به ما می گوید. در حالی که این پیام را باید از بدنمان بگیریم. غذا خوردن آگاهانه ی درست، به فرد کمک می کند که احساسات عمیق بدنی خود را در مورد گرسنگی بشناسد.
بهتر است ما پیام های گرسنگی را بشناسیم و پیام های دیگر را مبنی بر گرسنگی قرار ندهیم. در واقع، در بسیاری از موارد، افراد بر اساس احساساتشان دست به غذا خوردن می زنند. برای مثال، در بسیاری از مواقع احساساتی همچون، حس تنهایی، اضطراب، افسردگی، خستگی و… باعث افت انرژی در فرد می شود. انعطاف پذیری عصبی و لاغری
این افراد عموما در این زمان شروع به غذا خوردن می کنند. در حالی که بدن آن ها نیاز واقعی به غذا خوردن ندارد، بلکه بر مبنای احساساتشان رفتار می کنند.
رفتار و تغییر مغز در انعطاف پذیری عصبی و لاغری
اعمال و رفتارهای ما، تأثیرات فراوانی را در بلندمدت بر روی ساختار مغز ما می‌گذارند. در سوی دیگر، دریافت‌های مغز و تغییرات حاصل شده در آن، از شخصی به شخصی متفاوت است. به همین خاطر ما بایستی تمام تلاشمان را بکنیم تا بهترین روش برای یادگیری که مطابق با خود ماست را دریابیم و با تغییرات در اعمالمان، مناسب‌ترین بهره‌کشی را از مغزمان به عمل آوریم.
بایستی یاد بگیریم که عادت‌های خوب جدید بسازیم و عادت‌های غلطمان را دور بریزیم، تا مغزی که به سبب رفتارهای ما – که خود بازتابی از عادت‌های ماست – شکل می‌گیرد، چیزی باشد که خودمان می‌خواهیم. و فراموش نکنید که تنها راه یادگیری، تمرین و ممارست است. سالم و تندرست باشید
منبع مدیریت استراتژیک بدن
