انگیزه یا اراده؟
انگیزه یا اراده؟
انگیزه یا اراده؟ برای همه ی ما اتفاق افتاده است که یک برنامه ریزی برای هدفی که در ذهن داریم مثل لاغری و کاهش وزن انجام می دهیم ولی بعد از مدتی نمی توانیم مثل روزهای اول قدم های راسخی برداریم! و گویی اراده ی ما کم می شود. دیگر نمی توانیم آن انگیزش اول را در خودمان پیدا کنیم و دچار مشکلاتی در رسیدن به هدفمان می شویم.
همهی کارهایی که در روز انجام میدهیم یا هر تصمیمی که میگیریم، دلیل یا دلایل خاصی دارد. وقتی که هدفی را دنبال میکنیم، انگیزهای برای انجام آن داریم. در واقع، انگیزه فرایندی است که سبب آغاز، هدایت و حفظ رفتارهای هدفمند ما میشود. این رفتار هدفمند میتواند نوشیدن یک لیوان آب برای حل مشکل چاقی، یا خواندن یک کتاب برای کسب دانش بیشتر در زمینه لاغری باشد. این نوشته را بخوانید تا دقیقا ببینید که فرق انگیزه و اراده چیست؟
انسان مجموعه ای از خواستن و توانستن است و خواسته های متعالی فراوان شغلی، عاطفی، جسمانی یا معنوی دارد، اما اگر نتواند در مسیر تحقق آن خواسته ها حرکت کند، نمی توان او را صاحب اراده دانست و باید برای تقویت اراده خود تلاش کند. ضمن اینکه اگر اهداف بلند پروازانه ای دارید. پس برای رسیدن به آنها، نیازمند تلاش های زیادی لازم است. حتی اگر مخالفان، یا موانعی در مسیر ما وجود داشته باشد. بنابراین باید ترکیبی از اراده و انگیزه داشته باشیم. چرا که این انگیزه برای دفاع از خودمان است.
…
در حقیقت، انسانها از همان سالهای آغازین زندگی، تحت تاثیر نیرویی درونی، دوست داشتند، چیزهای نو را فرا بگیرند و رفتارهای گوناگونی بروز بدهند. انگیزه، همان نیرو محرکه ما برای تلاش و کسب موفقیت است. با گذر زمان و در طول سالهای رشد سعی میکنیم، بفهمیم چه چیزهایی به ما انگیزه میدهند.
پس، اگر می خواهیم به یک تغییر بزرگ در زندگی خود برسیم، هر دوی این ویژگی ها، یعنی انگیزه و اراده ضروری هستند. با این حال، آن ها به انرژی ثابتی نیاز دارند. پس، اگر می خواهید آن ها را نگه دارید، و دستیابی به اهداف تان را به خطر نیاندازید؛ بایدروش هایی برای افزایش انگیزه و اراده در شما وجود دارد.
بنابراین، برای افزایش شانس موفقیت، شناختن انواع انگیزه و شناسایی آنچه مایه انگیزش ماست، اهمیت دارد. برای آشنایی با انواع انگیزه این مطلب را از دست ندهید. انگیزه یا اراده؟
انگیزه چیست؟
در تعریفی کلی انگیزه نیرویی است که ما را به عمل کردن وا میدارد و باعث میشود تلاش کنیم و به سوی موفقیت پیش برویم. در واقع انگیزه بر رفتار و تواناییهایمان در جهت رسیدن به هدف تاثیرگذار است. انگیزه را میشه به صورت مجموعهای از عوامل روانشناختی در نظر گرفت که رفتارهای ما را توضیح میدهد و هدفمان را از فعالیتهای گوناگون روشن میکند. انگیزه یا اراده؟
نگاهی دقیقتر به انگیزه
انگیزه طیف وسیعی از جنبههای زیستی، هیجانی، اجتماعی و شناختی را شامل میشود که رفتار ما را شکل میدهد. واژهی انگیزه معمولا به همان توضیحی گفته میشود که در بیان چرایی اعمال دیگران به کار میرود. بهعنوان مثال، وقتی که میبینید یک دانشجو هر شب وقت زیادی را صرف درس خواندن میکند، یعنی انگیزهی زیادی برای تحصیل در رشتهی تحصیلی مورد علاقهاش دارد. انگیزه یا اراده؟
آشنایی با عوامل روانشناختی موثر بر انگیزه
واژهی انگیزه به عواملی برمیگردد که رفتارهای هدفمند فرد را تعیین و آنها را آغاز و در طول مسیر هدایت میکند و به آنها تداوم میبخشد. انگیزه در واقع تعیین و حفظ رفتارهای هدفمند و چرایی رفتار است؛ یعنی همان نیازها یا خواستههایی است که رفتار ما را هدایت میکنند و آنچه را انجام میدهیم توضیح میدهند. در حقیقت، انگیزه دیده نمیشود؛ اما میتوانیم بر اساس رفتارهای قابل مشاهده برای آن موجودیتی قائل شویم. انگیزه یا اراده؟
نشانه های بی انگیزگی در یک فرد برای انجام کار
1. احساس افسردگی و بی میل به هنگام صبح
2. اخمو و خسته بودن در طول روز
3. احساس نفرت داشتن از کار خود
4. صرف انرژی خود برای تحمل رئیس کار خود
5. تکرار جملاتی مثل اینم زندگیه من دارم آخه!!!
علائم با انگیزه بودن در زندگی
1. با خوشحالی از خواب بیدار شدن به هنگام صبح
2. لذت بردن از انجام کارهای دلخواه و مورد علاقه تان
3. داشتن هدف از انجام کارهای خود در طول روز
4. وقت گذاشتن برای کارها و سرگرمی های مورد علاقه
رفتارها بر اساس انگیزه
کارهایی که برای انجام دادنش حسابی مشتاقیم، دوستشان داریم، میخواهیم زودتر انجامش بدهیم و کارهایی از این قبیل در این دسته قرار میگیرند.
مثلاً شما هر روز مشتاق هستید که به مادرتان تلفن بزنید. با او صحبت کنید و جویای احوالش شوید. این «رفتار شما» بر اساس انگیزه است و در این دسته بندی قرار میگیرد.
یا فرض کنید حسابی مشتاق به ثمر رسیدن یک پروژه هستید.
این رفتارها با انگیزه شما انجام میشوند. نیازی نیست ارادهای برایش خرج کنید یا خودتان را به دردسر بیندازید. آنقدر مشتاقش هستید که خود به خود انجامش میدهید. انگیزه یا اراده؟
رفتار بر اساس اراده
برخی دیگر از رفتارهای ما بر اساس میزان «ارادهای» که برایش مصرف میکنیم انجام میشود.
ما به انجام این دسته از رفتارها چندان تمایل نداریم؛ اما چون میدانیم نتایج مطلوبی برایمان در آینده به همراه دارد، حاضریم اراده به خرج دهیم و آن کار را انجام دهیم.
در حقیقت:
«امروز کارهایی را انجام دهیم که دیگران حاضر نیستند انجام دهند
تا فردا کارهایی را انجام دهیم که دیگران قادر نیستند انجام دهند.»
مثلاً گاهی اوقات ورزش کردن برایمان سخت است؛ اما چون میدانیم نتیجهای ارزشمند مثل «سلامتی» برایمان به همراه دارد، حاضریم آن را انجام دهیم .و یا خوردن زیاد غذاهای چرب اگرچه لذت بخش است، اما ما آنها را نمیخوریم چون میخواهیم سلامتیمان را حفظ کنیم. (انجام ندادن یک کار هم یک نوع رفتار است(. به این ترتیب، برخی از رفتارهای ما بر اساس اراده است. انگیزه یا اراده؟
انگیزه یا اراده؟!
اراده توسط احساسات تغذیه می شود. این یک انگیزه برای ادامه دادن است. برای اینکه آن را شعله ور نگه دارید، باید یک دلیل قوی در پشت آن داشته باشید.این دلیل شما برای انجام کاری است که آن را انتخاب کرده اید.بفهمید که چرا قوی است و این کار به شما کمک می کند بدانید بعد از آن چه کاری باید کنید.
نیروی اراده ما اغلب با افکار منفی مختل می شود؛ هرگاه به روشی عالی عمل کنیم، یک فکر منفی از ناکجا ظاهر می شود و این نیرو را نابود می کند. یکی از راه های داشتن اراده، مدیریت استرس است. همان طور که می دانید، اراده قدرتی عاطفی است. بنابراین، وقتی استرس داریم، احساسات منفی آزاد می شوند و عزم ما کاهش می یابد در نتیجه، ما قادر به انجام موثر در زمان نیستیم.
پس، برای افزایش این منبع قدرت، باید استرس خود را طوری مدیریت کنیم که آن را کاهش دهیم. مثلا هر زمان که استرس داریم، تمایل به بازگشت به عادت ها یی داریم که قبلا داشتیم. اینها می توانند بد یا خوب باشند. عادت های خوب زمانی که با چالش ها روبرو هستید می توانند شما را قوی نگه دارند. آن ها می توانند عزم شما را زنده نگه دارند. با اشتیاق آن ها را پرورش دهید. این کار با استفاده از تمرینات تنفسی یا مدیتیشن نیز انجام می شود.
نیروی اراده خیلی شبیه به یک ماهیچه است؛ باید به طور منظم ورزش کنید تا قوی تر شوید با این حال, همیشه امکان استفاده از آن وجود دارد. حفظ نیروی اراده از طریق خویشتن داری و کنترل روی خود به مدت طولانی, عالی است.با این حال باید هر از گاهی به خود استراحت دهید. بنابراین برنامه استراحت به دنبال برتری شما خواهد بود. انگیزه یا اراده؟
نکته:
یکی از دلایلی که ورزش کاران حرفه ای در فشار قرار نمی گیرند، این است که آن ها آن قدر تمرین کرده اند که ورزش طبیعت دومشان شده است.آن ها اعتماد کامل و عزم راسخ برای پیروزی دارند بنابراین, حرفه خود را تا جای ممکن تمرین کنید. این کار قدرت اراده و عزم راسخ برای موفق بودن را به شما خواهد داد.
دو عنصر عملکردی که می توانند شما را به بالاترین سطح موفقیت ببرند، عزم و ارده راسخ است آنها ذاتا با خود انگیزه دارند از این رو, نکات بالا را دنبال کنید تا این عناصر را زنده نگه دارید. آن ها می توانند شما را در هر زمینه ای که می خواهید موفق کنند. انگیزه یا اراده؟
اجزای سازندهی انگیزه
هر کسی که تا کنون در زندگی خود هدفی داشته است (مثلا کاهش پنج کیلوگرم وزن یا شرکت در مسابقات دو ماراتن) احتمالا میداند که فقط تمایل داشتن برای کاری واقعا کافی نیست. برای دستیابی به هر هدفی باید توانایی پافشاری و استقامت در برابر موانع را داشته باشیم و با وجود مشکلات به کارمان ادامه دهیم.
انگیزه سه جزء اصلی دارد:
• اقدام (Activation)
• پشتکار (persistence)
• توان (intensity)
اقدام کردن:
برای شروع یک هدف تصمیم بگیرید. بهعنوان مثال برای ثبتنام در کلاسهای روانشناسی اقدام کنید.
پشتکار:
با وجود موانع سر راه، برای رسیدن به هدف به تلاش خود ادامه دهید. مثلا با تلاش و پشتکار میتوانید دورههای روانشناسی بیشتری را برای اخذ رتبههای بالاتر بگذرانید با اینکه میدانید این کار به صرف وقت، انرژی و منابع قابل توجهی نیاز دارد.
توان:
میزان انرژی و تمرکزی است که فرد برای رسیدن به هدف خود اختصاص میدهد. بهعنوان مثال دو دانشجو را در نظر بگیرید که یکی بدون هیچ تلاشی به تحصیل خود ادامه میدهد، در حالی که دانشجوی دوم بهطور منظم مطالعه میکند، در جلسات بحث و گفتوگو شرکت و از فرصتهای پژوهشی خارج از کلاس استفاده میکند. در این حالت، دانشجوی اول توان چندانی را به درس خواندن اختصاص نمیدهد، اما دومی با انرژی بیشتری اهداف آموزش خود را دنبال میکند. انگیزه یا اراده؟
انواع انگیزه
انگیزه انواع گوناگونی دارد و هریک از انواع آن به شکلی منحصربهفرد بر رفتار انسان تاثیر میگذارد. انسان از انواع گوناگون انگیزه تاثیر میپذیرد و نمیتوان نوع خاصی از آن را برای همه تجویز کرد. به دلیل تفاوتهای شخصیتی افراد، بهترین و الهامبخشترین نوع آن در افراد مختلف متفاوت است.
۱. تشویق
نوعی از انگیزه که با شکلهای مختلف پاداش مالی و غیرمالی همراه است، انگیزش تشویقی نامیده میشود. پاداش ناشی از انجام کار یا دستیابی به هدف، افراد بسیاری را تحریک میکند. مزایای شغلی و ترفیع کاری نمونه خوبی از عوامل تشویقی هستند که برای انگیزش افراد بهکار گرفته میشوند.
۲. ترس
در انگیزش با ترس، معمولا بر پیامدها تاکید میشود. این نوع انگیزه وقتی بهکار گرفته میشود که با انگیزش تشویقی نتیجه دلخواه حاصل نشود. عبارت«هویج و چماق» که در دنیای کسبوکار رایج است در واقع اشاره به تشویق (هویج) و ترس (چماق) دارد.
تنبیه یا پیامدهای منفی یکی از شکلهای انگیزش با ترس است. این نوع انگیزه معمولا در نظامهای آموزشی و در مورد دانشجویان و دانشآموزان، همچنین در موقعیتهای حرفهای برای انگیزش کارکنان بهکار گرفته میشود. به عبارتی اگر قوانین را زیر پا بگذاریم یا اهداف تعیینشده را تامین نکنیم، به روشهای مختلف جریمه میشویم.
۳. موفقیت
انگیزش ناشی از موفقیت و دستاوردهای گوناگون به عنوان محرکی برای افزایش شایستگی استفاده میشود. ما مشتاق هستیم تا چالشهای جدید را پشت سر بگذاریم و به اهدافمان برسیم، دوست داریم مهارتهایمان را تقویت کنیم تا اعتبار و شایستگیمان را هم در برابر دیگران و هم در چشم خودمان افزایش بدهیم. معمولا چنین نیازی برای موفقیت و کامیابی در طبیعت انسانها وجود دارد.
اما در برخی شرایط بهرهگیری از این نوع انگیزه نیازمند یک محرک بیرونی است. بیشتر ما از دریافت بازخورد مثبت همکاران و رئیسهایمان لذت میبریم. این بازخورد ممکن است یک «آفرین» ساده باشد ولی برای ما ارزشمند است.
۴. شکوفایی
نیاز به خودشکوفایی یک عامل انگیزش درونی است. اشتیاق فراوان برای افزایش دانشمان درباره خود و دنیای بیرون یکی از قدرتمندترین انواع انگیزه است. ما تشنه یادگیری و رشد فردی هستیم.
انگیزه رشد و شکوفایی ممکن است در میل ما به تغییر نمود پیدا کند. بسیاری از ما به دلیل ویژگیهای شخصیتی و نوع تربیتمان پیوسته بهدنبال ایجاد تغییر در دنیای درونی و بیرونی و همچنین دامنه دانشمان هستیم. رکود و ایستایی برای ما ناخوشایند است.
۵. قدرت
انگیزه قدرت ممکن است به شکل میل به انحصار یا میل به کنترل کردن دیگران خود را نشان بدهد. ما بهدنبال اختیار و انتخاب در زندگیمان هستیم. ما میخواهیم روش زندگی اکنون و مسیر زندگی آیندهمان را خودمان تعیین کنیم.
میل به کنترل دیگران هم در بسیاری از ما وجود دارد. میل به کنترل در برخی افراد قویتر است بهاندازهای که گاهی ممکن است به رفتارهای آسیبزا، غیراخلاقی یا خلاف قانون منجر شود. اما در موقعیت دیگر اشتیاق به قدرت تنها در حد میل به تاثیرگذاری بر رفتار دیگران است. ما میخواهیم دیگران مطابق خواست، زمانبندی و روش مورد پسند ما رفتار کنند.
۶. اجتماع
عوامل اجتماعی مایه انگیزش افراد بسیاری هستند. این امر ممکن است در میل تعلق به گروه و پذیرفته شدن توسط دستهای از افراد یا میل به ارتباط با اطرافیان یا افرادی در دنیایی بزرگتر نمود پیدا کند. حس نیاز به ارتباط به دیگران در طبیعت ما انسانهاست، همچنین نیاز به پذیرفته شدن و همبستگی.
میل و اشتیاق برای کمک به دیگران و تغییر دادن زندگی آنها یکی دیگر از ابعاد انگیزه اجتماعی است. وقتی برای کمک به اطرافیانمان تلاش میکنیم یعنی انگیزههای اجتماعی ما را تحریک میکنند.
شناخت انواع انگیزه به ما کمک میکند نوعی از انگیزه را که برایمان مناسبتر است شناسایی کنیم؛ نوعی که در تحریک و بروز رفتار دلخواه در خودمان و دیگران موثرتر است. هیچیک از این سبکهای انگیزش بهخودیخود خوب یا بد نیستند و نتایج حاصل از آنها بستگی به چگونگی بهکار گرفتن آنها دارد.
انگیزهی بیرونی در برابر انگیزهی درونی
انگیزه هم درونی است و هم بیرونی. انگیزهی بیرونی از محیط به فرد داده میشود و شامل پاداشهایی مانند جوایز، پول، اعتبار اجتماعی و تحسین دیگران است. انگیزههای ذاتی در درون فرد شکل میگیرند، مانند حل یک جدول متقاطع پیچیده و نظایر آن که صرفا نوعی لذت شخصی را به دنبال دارد. انگیزه یا اراده؟
نظریههای انگیزه
روانشناسان برای تبیین آنچه پشت انگیزه نهفته است، نظریههای مختلفی پیشنهاد کردهاند. سه نمونه از این نظریهها
1. نظریهی رانه (drive theory)
2. نظریهی غریزه (instinct theory)
3. نظریهی انسانی (humanistic theory)
هستند. این موضوع نشاندهندهی نقش عوامل مختلف در هدایت و جهتدهی به انگیزههای ماست.
1.نظریهی غریزه:
نظریهی غریزه نشان میدهد، رفتارهای ما توسط غرایزمان تحریک میشوند. غریزه الگوی ثابت و ذاتی رفتار است. روانشناسانی مانند ویلیام جیمز، زیگموند فروید و ویلیام مکدوگال برخی از محرکهای اساسی انسان را مطرح کردهاند که سبب انگیزه دادن به رفتار او میشوند. این محرکها شامل غرایز زیستی (مانند ترس، پاکیزگی و عشق) هستند که برای بقای موجودات زنده اهمیت زیادی دارند.
2.نظریهی رانه (محرکها و نیازها):
رانه یا سائق (drive) در روانشناسی به شرایطی داخلی اطلاق میشود که سبب فعال شدن رفتارهای ما و جهتدهی به آنها میشود. نظریهی رانه نشان میدهد نیاز ما به خوردن، نوشیدن، خوابیدن و نظایر آن از نیازهای زیستی ما ناشی میشوند و به ما انگیزهی لازم را میدهند تا برای رفع آنها اقدام کنیم.
3.نظریهی برانگیختگی:
نظریهی برانگیختگی نشان میدهد، افراد معمولا به کارهایی میپردازند که سطح مطلوب برانگیختگی آنها را حفظ کند. افرادی که سطح برانگیختگی آنها پایین است، ممکن است بیشتر به دنبال فعالیتهای آرامشبخش باشند، در حالی که افراد با سطح برانگیختگی بالا ممکن است از فعالیتهای انگیزشی پرهیجان و پویا لذت ببرند. انگیزه یا اراده؟
سخن آخر
روشهای متعددی برای افزایش انگیزه وجود دارد. برای بالا بردن انگیزه در خود، باید بیشتر مطالعه کنید. مقالات و کتابهای زیادی پیرامون این موضوع منتشر شدهاند که میتوانید از آنها استفاده کنید. پیشنهاد میکنیم قبل از این که صفحه را ترک کنید، برای اینکه به شکل علمی ببینید انگیزه برای شما چه معنا و مفهومی دارد، تمرین زیر را انجام دهید.
حالا از شما میخواهیم کمی به مفهوم انگیزه فکر کنید و برای دقایقی ببینید رفتارهای روزانه شما بر اساس کدام یک از حالات است، و در کدام دسته بندی بیشتر قرار میگیرد. مثلاً میتوانید رفتارهای یک روز اخیر یا یک هفته اخیرتان را بررسی کنید. بعد به این سؤالات مهم پاسخ دهید و اگر هم دوست داشتید پاسخ هاتون را در قسمت کامنت ها بنویسید.
• آیا انگیزه را تقریباً معادل اراده به کار میبرید؟
• آیا انگیزه را شکلی از هدفمند بودن میدانید؟
• انگیزه داشتن از جنس احساس است یا منطق؟
• آیا نیاز میتواند به تنهایی انگیزه هم ایجاد کند؟
• وقتی از انگیزش حرف میزنیم منظورمان چیست؟
گردآوری: مدیریت استراتژیک بدن