چاقی و اقتصاد
چاقی و اقتصاد _ از آنجایی که امروزه، نه‌تنها، چاقی یک معضل اجتماعی، بلکه به عنوان یک معضل اقتصادی نیز به آن نگاه می‌شود، در این مقاله قصد داریم برسی کنیم که بارزترین تاثیر رشد چاقی در جوامع، بر روی اقتصاد به چه صورت است؟ و اگر به این موضوع پرداخته نشود چه تبعات و آثاری متوجه اقتصاد است؟!
تاثیر چاقی بر جامعه
تاثیرات چاقی در همه سطوح جامعه از جمله افراد، شرکت ها و دولت ها احساس می شود. براساس مطالعات صورت گرفته توسط موسسه بین المللی مشاوره مدیریت مک کینزی، بودجه صرف شده برای چاقی 2000میلیارد دلار بوده که این رقم برابر تولید ناخالص داخلی روسیه یا ایتالیاست.
طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، 2 تا 7درصد بودجه کشورها صرف درمان بیماری های مرتبط با چاقی می شود.
به طور میانگین 30درصد مردم دنیا دچار چاقی مفرط هستند که در صورت ادامه همین روند تا سال 2030 این میزان به 50درصد می رسد.
تاثیر چاقی بر اقتصاد
چاقی علاوه بر تاثیراتی که بر سلامتی می گذارد، بر اقتصاد جوامع هم اثر می گذارد. اگر به رشد چاقی مفرط پرداخته نشود هزینه های سنگینی به خصوص در زمینه بهداشت و درمان به دولت ها و اقتصاد جوامع وارد می‌شود.
چرا که افراد چاق عموماً دچار امراضی نظیر دیابت، فشار خون، بیماری‌های قلبی، صفر، ناباروری و غیره هستند، که این بیماری ها هزینه های زیادی را به بیمه های سلامت در جوامع تحمیل می‌کنند.
وقتی گفته می شود افراد چاق بیشترین میزان هزینه را به بیمه‌ها تحمیل می‌کنند به این معنی است که در کشورهای توسعه‌یافته بیش از چهل درصد از مراجعان به مراکز بهداشت و درمان افراد چاق هستند.
این افراد یا به طور مستقیم برای درمان چاقی به مراکز بهداشت و درمان مراجعه می‌کنند یا برای درمان امراض ناشی از چاقی خود.
بنابراین بر اساس آمار، چاقی انواع امراضی را موجب می‌شود که در نهایت هزینه‌های اجتماعی را افزایش می‌دهد.
کاهش بهره وری
البته بیماری چاقی هزینه های دیگری به غیر از بهداشت و درمان را در کشورها باعث می‌شود. چاقی در جوامع باعث ایجاد مشکلات فراوانی ازجمله معایبی در استخدام می شود و هزینه های تجاری را افزایش می دهد.
همانطور که می دانید بین چاقی و تحرک رابطه معکوسی وجود دارد. هرچه فرد چاق‌تر شود تحرک کمتری دارد و مجموع این عوامل و امراض در نهایت باعث کاهش بهره‌وری و رشد مرگ و میر در کشورها می‌شود.
بنابراین با در نظر گرفتن مفهوم بهره‌وری متوجه می‌شویم که افراد چاق نمی‌توانند اهداف یک جامعه را در راستای به حداکثر رساندن استفاده از منابع و نیروی انسانی به منظور کاهش هزینه‌ها و رضایت افراد جامعه در حد مطلوب برآورده کنند.
سرمایه انسانی
از سوی دیگر، در تعریف بهره‌وری نیروی انسانی حداکثر استفاده مناسب از نیروی انسانی به منظور حرکت در جهت اهداف سازمان با کمترین زمان و حداقل هزینه نیز مطرح شده است که مجدداً باید اشاره کرد چاقی مفرط از عواملی است که امکان حداکثر استفاده مفید از افراد چاق را در جامعه سلب می‌کند.
در افراد چاق معمولاً تحرک کاهش پیدا می‌کند و همین موضوع بهره‌وری، پویایی و چابکی آنها را در محیط کار کاهش می‌دهد. به طور قطع کاهش بهره‌وری افراد میزان جابه‌جایی در سازمان‌ها را کاهش می‌دهد؛ این موضوع در نهایت به چرخه کاری آسیب می‌زند.
رابطه بهره‌وری و چاقی
قاعدتاً کاهش بهره‌وری تاثیرات متعددی بر اقتصاد نظیر افزایش بیکاری، کاهش رشد اقتصادی و … می‌گذارد. قبل از تشریح رابطه بهره‌وری و چاقی باید تاکید کرد بین میزان بهره‌وری و ابتلا به امراض در افراد چاق رابطه مستقیمی وجود دارد به این معنی که ابتلا به امراضی نظیر مشکلات قلبی، دیابت و غیره باعث می‌شود میزان حضور این افراد در سازمان کم و در نتیجه بازدهی افراد کاهش یابد.
در گزارش ارائه شده توسط موسسه بروکینگ آمریکا آمده است، هزینه‌های پزشکی مرتبط با افراد دچار اضافه وزن در مجموع نزدیک به 147 میلیارد دلار از افراد دارای وزن طبیعی بیشتر است.
در طول دهه گذشته هزینه‌های مرتبط با چاقی به شدت در سراسر جهان افزایش داشته است.
…
از دست رفتن بهره کاری، فلج، مرگ زودرس همه از عواملی هستند که میزان بهره‌وری اقتصادی در یک کشور را هدف قرار می‌دهد. در برنامه مطالعات اقتصادی بروکینگ آمده که هزینه‌های مستقیم ناشی از چاقی روی تولید این کشور در سال 2010 نزدیک به 66 میلیارد دلار بوده است.
ضمن اینکه چاقی می تواند منجر به بدنامی اجتماعی و موانع استخدامی شود! وقتی که افراد را با نقطه مقابل وزن معمول شان مقایسه می کنیم. کارگرهای چاق به طور میانگین میزان بیشتری از غیبت کاری را دارند و ناتوانایی های بیشتری دارند، بنابراین موجب افزایش هزینه های کارفرما و کاهش تولید می شوند. چاقی و اقتصاد
هزینه نگهداری سرمایه انسانی
یک مطالعه که کارکنان دانشگاه دوک (Duke University) را مورد بررسی قرار داده، نشان داده که مردم با BMI(شاخص توده بدن) بالاتر از ۴۰ دو بار بیشتر نسبت به آنهایی که BMI ۱۸,۵ دارند به شرکت ها ضررمالی زده اند. آنها همچنین بیشتر از ۱۲ بار غیبت در روزهای کاری داشته اند.
برخی محققان نشان داده اند افراد چاق تمایل کمتری به استخدام در مشاغل و ترویج آن دارند. افراد چاق همچنین حقوق کمتری نسبت به هم رده های غیر چاق خود در مشاغل برابر دریافت می کنند. زنان چاق به طور میانگین 6درصد و مردان چاق 3درصد کمتر دریافت می کنند.
اما در مورد بهره‌وری باید گفت این موضوع المان‌های مشخص خود را دارد که بر اساس آنها هرچه پویایی، چابکی و مدت زمان حضور نیروها در سازمان کاهش پیدا کند میزان بهره‌وری آبان نیز کاهش پیدا می‌کند. چاقی و اقتصاد
هزینه 2تریلیون دلاری چاقی برای اقتصاد جهان
نشریه معتبر اکونومیست در گزارشی در خصوص «اقتصاد چاقی» چنین می‌نویسد:«چاق بودن مانند لیسانس نداشتن است». این پیامی عجیب و غریب است.
مردان سوئدی که در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، به خدمت اجباری ارتش رفته و در سن ۱۸ سالگی چاق بودند، ۱۶ درصد کمتر از همسالان خود با وزن نرمال درآمد کسب می‌کنند. یک سال تحصیل اضافه در سوئد، باعث ۶ درصد افزایش درآمد می‌شود. ۱۶ درصد درآمد کمتر، برابر با حدود سه سال تحصیلات دانشگاهی در سوئد و فایده اقتصادی آن است. بنابراین افراد چاق، مانند دانشجوهای سال اولی هستند که هرگز نمی‌توانند مدرک لیسانس بگیرند. چاقی و اقتصاد
چاقی بیماری فقراست!
در نگاه اول، افراد شکاک ممکن است با نتایج این تحقیقات متقاعد نشوند. در بسیاری از کشورها، فقیرترین افراد، چاق‌ترین‌ها هستند. یک مطالعه نشان می‌دهد که آمریکایی‌هایی که در شهرهای فقیر زندگی می‌کنند، بیشتر مستعد ابتلا به چاقی هستند. اگر افراد چاق زمینه فقر داشته باشند، پس ما انتظار داریم آنها درآمد کمتری نسبت به دیگران به دست آورند.
«مجازات چاقی» به تبعیض مستقیم در بازار کار مربوط نمی‌شود. تحلیل‌های روان‌شناسان از مسائل غیر شناختی مانند محبوبیت و انگیزه می‌تواند این ماجرا را تبیین کند. کودکان چاق، مهارت‌های غیرشناختی کمتری کسب می‌کنند. آنها کمتر احتمال دارد در تیم‌های ورزشی عضو شوند و حتی ممکن است با تبعیض معلم‌ها روبرو شوند. همین مسئله، زمینه درآمد کمتر آنها را در سال‌های بزرگسالی فراهم می‌کند.»
مقایسه هزینه چاقی با دیگر هزینه ها
بر اساس گزارش‌های جهانی، خشونت، جنگ و تروریسم سالانه 2.1 تریلیون دلار به اقتصاد جهان هزینه تحمیل می‌کند و چاقی، 2 تریلیون دلار. یعنی هزینه چاقی بر اقتصاد جهان تنها 100 میلیارد دلار از هزینه تروریسم کمتر بوده است.
دانشگاه هاروارد نیز مطالعه‌ای را در خصوص اقتصاد چاقی انجام داده و هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم این مسئله را برآورد کرده است. بر اساس این گزارش، از دست دادن روزهای کاری، برای افراد چاق هزینه دارد. شاغلان چاق، روزهای بیشتری را به خاطر غیبت کوتاه مدت، ناتوانی بلندمدت و مرگ زودرس از کارکنان غیرچاق از دست می‌دهند. چاقی و اقتصاد
فشار بالای هزینه‌های درمان چاقی به کارفرما ها
کارفرماها نیز هزینه بیشتری را برای بیمه زندگی و جبران خسارت این افراد می‌پردازند. بعضی مطالعات نیز نشان می‌دهد چاقی همراه با حقوق کمتر و درآمد کمتر خانوار است.
هاروارد همچنین در خصوص هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم چاقی در ۶ شرایط مربوط به چاقی مانند دیابت نوع۲، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری‌های کیسه صفرا، سرطان روده بزرگ و سرطان سینه پس از یائسگی می‌نویسد. یک مطالعه قدیمی نشان می‌دهد در سال ۱۹۸۶، ۵.۵ درصد از هزینه‌های مربوط به این بیماری‌ها چیزی در حدود ۳۹ میلیارد دلار، بر اثر چاقی بوده است.
هزینه های پزشکی چاقی در امریکا
مطالعه دیگری نیز در خصوص هزینه‌های پزشکی در امریکا نشان می‌دهد در سال ۲۰۰۸، چاقی مسئول هزینه‌های ده درصد از بیماری‌ها بوده است، چیزی در حدود ۸۶ میلیارد دلار در یک سال.
شخصیتی دانشگاهی به نام فین‌کنستلین نیز مطالعه دیگری را بر اساس اطلاعات حساب‌های ملی هزینه‌های سلامت در امریکا انجام داده و اینطور براورد کرده است که در سال ۲۰۰۶، ۱۴۷ میلیارد دلار از هزینه‌های مراقبت‌های درمانی، به چاقی اختصاص داشته است.
محققان برآورد می‌کنند تا سال ۲۰۳۰، هزینه‌های پزشکی مربوط به چاقی به ۶۶ میلیارد دلار طی یک سال برسد.
کشورهایی که کمتر از امریکا با چاقی روبرو هستند، هزینه‌های کمتری برای این مسئله می‌پردازند. اما فشار و حجم باری که روی دوش آنها نیز وجود دارد، سنگین است. چاقی و اقتصاد
هزینه‌های سرانه چاقی در امریکا
مطالعات دیگری نیز در امریکا، هزینه‌های سرانه چاقی را برآورد کرده است. بر این اساس، در سال ۲۰۰۶، هر فرد چاق به طور متوسط ۱۴۲۹ دلار بیشتر از افراد با وزن نرمال برابر با ۴۲ درصد بیشتر، برای هزینه‌های سلامت پرداخته است. مطالعه شخص دیگری به نام مِیِر هوفر نیز نشان می‌دهد هر فرد چاق ۲ هزار و ۷۴۷ دلار هزینه‌های سلامت بیشتری نسبت به افراد دیگر می‌پردازند. این میزان ۱۵۰ درصد بیشتر از هزینه‌های سلامت افراد غیرچاق است.
تامپسون نیز در مطالعاتی دریافته است که هزینه‌های ناشی از چاقی برای هر فرد، مانند هزینه‌های ناشی از سیگار کشیدن است.
در مردان میان‌سال چاق هزینه‌های مربوط به سکته مغزی، بیماری عروق کرنر، دیابت، فشار خون بالا و کلتسرول بالا، ۹ هزار تا ۱۷ هزار دلار بیشتر از افراد با وزن نرمال و درگیر در همین بیماری‌ها، هزینه دارد.
تحقیقاتی که در دانشگاه شیکاگو انجام شده نیز نشان می‌دهد سالانه دو میلیون و ۸۰۰ نفر در جهان، بر اثر چاقی می‌میرند. در سال ۲۰۰۸، ۲۱ درصد از هزینه‌های سلامت کشور به چاقی اختصاص یافته است.
تحقیقاتی در مدرسه پزشکی سنگاپور نیز نشان می‌دهد هزینه‌های سلامت برای بچه‌های چاق ۱۹ هزار دلار بیشتر از بچه‌هایی با وزن نرمال است.
هزینه‌های پزشکی برای بچه‌های چاق ده ساله، در آمریکا به حدود ۱۴ میلیارد دلار می‌رسد. چاقی و اقتصاد
مشکلات و نگرانی صنایع در مورد چاقی
صنایع خاص مانند خطوط هواپیمایی، صنایع غذایی و بهداشتی نگرانی‌های مخصوص به خودشان را دارند. به دلیل افزایش میزان چاقی، خطوط هواپیمایی با هزینه‌های بیشتر سوخت مواجه شده و برای افزایش پهنای صندلی‌ها تحت فشار قرار دارند. در سال ۲۰۰۰ وزن اضافی مسافران چاق ۲۷۵ میلیون دلار برای هواپیمایی هزینه داشته است.
صنعت بهداشت موظف است در مورد امکانات خاصی مانند تجهیزات بلند کردن و آمبولانس باریاتریک سرمایه‌گذاری کند تا بطور محکمی بیماران چاق را کنترل کند.
هزینه‌های رستوران‌ها به دلیل متهم کردن قضایی آنها برای ایجاد چاقی افزایش یافت. در سال ۲۰۰۵ کنگره آمریکا در مورد قانونی برای منع کشوری در برابر صنعت غذایی مرتبط با چاقی بحث و گفتگو کرد، هر چند هرگز تصویب نشد.
مجموع عواملی که همگی بر اقتصاد آثار نامطلوبی دارند، هزینه‌های عمده‌ای بر جامعه تحمیل می‌کنند که متاسفانه با پیشرفت جوامع این هزینه‌ها بیشتر هم می‌شود و یکی از مشکلات عمده در جوامع امروزی که توجه دولت‌ها را به خود جلب کرده است همین موضوع چاقی مفرط و تحمیل هزینه‌های آن است. چاقی و اقتصاد
هزینه‌های بهداشت و درمان چاقی در کشور ما
انتشار گزارش‌های متعدد حاکی از این است که هزینه‌های درمان چاقی در ایران بسیار بالاست. آمار سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهد ٦٢,٧درصد جمعیت کشور اضافه وزن و چاقی دارند، به این ترتیب ٥٠میلیون از ٨٠میلیون نفر جمعیت کشور با این معضل حوزه سلامت در ارتباطند.
میزان اضافه وزن در میان ایرانیان دوبرابر میانگین جهانی است. گفته می‌شود ٣٣درصد جمعیت دنیا اضافه وزن دارند، درحالی که این عدد در ایران ٦٠ تا ٦٥درصد جمعیت است. در این وضعیت، زنان سهم بیشتری نسبت به مردان دارند.این افراد عمدتاً شهرنشین با درآمد بالایی هستند که بخش عمده‌ای از بودجه خود را صرف تهیه مواد غذایی می‌کنند. همانطور که گفتم با افزایش درآمد بودجه بیشتری صرف تهیه مواد غذایی می‌شود.
البته در اقتصاد یک اصلی وجود دارد که بر اساس آن در خانواده‌های کم‌درآمد که تقاضا برای غذا در آنها اشباع نشده است، بخش زیادی از درآمدها صرف خرید و تهیه غذا می‌شود.
با این حال، محمدرضا عبدالحسینی، دبیر اجرایی دومین کنگره بین‌المللی جراحی‌های چاقی و متابولیک، می‌گوید: «80درصد کسانی که چاقی بیش از حد دارند، نمی‌توانند وزن خود را پایین آورند.
اگر یک فرد آسیایی و اروپایی در یک قد و وزن مشابه کنار یکدیگر قرار گیرند، خطر دیابت و فشارخون در فرد آسیایی بیشتر است. به ازای هر پنج کیلو اضافه وزن، ٨٤درصد آمار ابتلا به دیابت در افراد آسیایی بیشتر می‌شود. از نظر ژنتیکی و اقلیمی آسیایی‌ها بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های متابولیک و چاقی هستند.» چاقی و اقتصاد
وضعیت چاقی در ایران
نکته قابل توجه این است که در سال‌های گذشته، افراد اغلب در دهه سوم و یا چهارم زندگی خود مبتلا به چاقی و پس از حدود یک دهه مبتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی ناشی از چاقی و حدود ١٠ تا ١٥سال بعد دچار مرگ‌ومیر می‌شدند. اما درحال حاضر سن شیوع چاقی به سنین کودکی و نوجوانی رسیده است و در ادامه آن، این افراد در سنین جوانی به عوارض ناشی از چاقی مانند دیابت و فشارخون بالا مبتلا می‌شوند.
ضمن اینکه، معاون تربیت بدنی و امور سلامت وزارت آموزش و پرورش نیز اعلام کرده است ۲۰ درصد از دانش‌آموزان ایرانی، دچار اضافه وزن و چاقی هستند. ایران بین ۱۹۴ کشور جهان، در رتبه ۷۴ از نظر چاقی قرار دارد.
البته باید این نکته را نیز در نظر گرفت که فرهنگ مصرف غذا در کشور ما تغییر کرده است و الگوها به سمت مصرف غذای فوری حرکت کرده است. همچنین مصرف انواع نوشابه نیز در ایران بسیار بالاست و ایران در مصرف این کالا در جهان در رتبه‌های پایینی قرار دارد. فقط نوشابه و غذای فوری نیست که تاثیرگذار است بلکه با تغییر الگوی مصرف غذا آمار چاقی افزایش یافته است. چاقی و اقتصاد
آیا چاقی رابطه معنی‌داری با ثروت در جوامع دارد؟
به عبارتی در کشورهای توسعه‌یافته و کشورهایی که سرانه تولید ناخالص داخلی آنها بالاست آمار و نرخ چاقی نیز افزایش می‌یابد؟
به طور کلی هرچه درآمدها افزایش پیدا کند مردم سهم بیشتری از بودجه خود را صرف غذا کرده و بنابراین غذاهای غنی‌تر با پروتئین بیشتری مصرف می‌کنند و همین موضوع زمینه‌های بیشتر چاقی را فراهم می‌کند.
طبیعی است در خانواده‌های ثروتمندتر مصرف غذاهای با چربی بیشتر افزایش می‌یابد و منطقی است که چاق‌ها بیشتر در خانواده‌های پردرآمد باشند.
اما در خانواده‌های فقیر هم این معضل دیده می‌شود. به طور مثال در کشورهای فقیر آفریقایی که افراد در آنجا عمدتاً با کمبود مواد غذایی مواجه هستند هم، چاقی افراطی دیده می‌شود. سیری در این جوامع از اهمیت بالایی برخوردار است و سیری عمدتاً از طریق حجم بالای خوردن با یک نوع غذا میسر می‌شود. بنابراین نمی‌توان صرفاً به دنبال ردپای چاقی در کشورهای توسعه‌یافته بود.
البته در جوامع توسعه‌یافته فاکتور زمان نیز مطرح است و به همین دلیل با رشد مصرف غذای فوری بر مبتلایان به چاقی افزوده می‌شود هرچند که گردش مالی رستوران‌ها در این جوامع افزایش می‌یابد. چاقی و اقتصاد
سبک زندگی چاقی
بله، البته برخی از کشورها هم هستند که شیوه زندگی آنها و خصوصیات فیزیولوژیک آنها باعث می‌شود که تعداد چاق‌ها در بین آنها کمتر باشد. این در حالی است که بر اساس آمارهای منتشرشده در میان کشورهای گروه 20 که درآمد سرانه تولید ناخالص بالایی دارند دو کشور ژاپن و کره جنوبی کمترین مشکل چاقی را دارند. چاقی و اقتصاد
راهکارهای مبارزه با چاقی چیست؟
با توجه به اینکه می‌توان از چاقی به عنوان یک مشکل اقتصادی نیز نام برد اولین راهکار مبارزه با آن آگاه‌سازی مردم از هزینه‌هایی است که چاقی به آنها تحمیل می‌کند. مواجهه چاق‌ها با انواع بیماری‌ها هزینه‌های زندگی آنها را بالا میبرد.
بنابراین شناسایی عوامل محیطی ایجاد کننده ی چاقی، به سیاست گذاران برای اتخاذ و اجرای موفق سیاست های مبارزه با چاقی، کمک خواهد کرد. ویژگی های محله نیز از جمله دسترسی به سوپرمارکت ها، رستوران ها و همچنین فضای سبز، امکانات ورزشی، حمل و نقل، ترافیک و محیط اجتماعی درک شده می تواند در ایجاد چاقی و اضافه وزن موثر باشد.
از سویی دیگر، امروزه موضوع مهمی که در جوامع مطرح است بحث چاقی کودکان به دلیل نوع تحرک و تغذیه آنان نیز است. حتی نوع بازی‌های کودکان نیز تغییر کرده است و همین موضوع در کشور ما هنوز موضوع چاقی به عنوان یک معضل به طور کامل پذیرفته نشدن است و فرهنگ‌سازی کافی در این زمینه صورت نگرفته است. در واقع، رشد اقتصادی و توسعه استفاده از وسایل ارتباط‌جمعی بر رشد چاقی در جوامع تاثیرگذار است. سالم تندرست باشید
