ارتباط چاقی با حس بویایی
ارتباط چاقی با حس بویایی ! محققان دانشگاه پورتسموث انگلستان می گویند نتایج اولیه تحقیقات آنها نشان می دهد که چرا بعضی از افراد برای لاغر ماندن دچار مشکل هستند. بر اساس یک تحقیق علمی، افراد چاق از حافظه ی حس بویایی بهتری در مورد مواد غذایی برخوردار هستند.
در حال حاضر یک چهارم جمعیت بریتانیا دچار چاقی هستند و پزشکان معتقدند شمار این افراد در آینده بیشتر خواهد شد.
در حالی که تغذیه فراوان و کم تحرکی، از دلایل اصلی چاقی محسوب می شوند، دانشمندان سرگرم تحقیق برای پی بردن به دلایل فراگیر شدن چاقی مفرط هستند.
به همین جهت، دکتر لورنزو استفورد و گروه تحقیقاتی او به بررسی این موضوع پرداختند که آیا حس بویایی قوی می تواند در چاقی تاثیر داشته باشد یا خیر.
نتایج این تحقیق در نشریه علمی “حواس شیمیایی” منتشر شده است.
کارشناسان در حال حاضر از این نکته آگاهند که بخشی از مغز که مسئول به گردش درآوردن اطلاعات مربوط به بو است، با مراکز مربوط به غذا در مغز در ارتباط است.
حافظه بویایی قوی
در این تحقیق از ۶۴ داوطلب خواسته شد در یک رشته آزمایش که به توانایی بویایی مربوط می شد، شرکت کنند.
بر اساس این تحقیق مشخص شد که حس بویایی افراد پس از خوردن غذا اندکی بهتر از زمان گرسنگی آنها عمل می کند.
دانشمندان هنوز از دلیل اصلی این موضوع اطلاع ندارند، اما دکتر استفورد معتقد است که احتمالا این شیوه ای است که از طریق آن بدن انسان غذایی را که دیگر به آن احتیاج ندارد، شناسایی، و سپس رد می کند تا از طریق ایجاد توازن درست انرژی، مانع از مصرف بیش از اندازه غذا شود.
در ادامه، اعضای این گروه تحقیقاتی پی بردند که افراد چاق به خصوص پس از صرف غذا، نسبت به افراد لاغر حس بویایی بسیار قوی تری در مورد مواد غذایی دارند.
دکتر استفورد معتقد است که این حس بویایی قوی تر موجب می شود فرد حتی پس از سیر شدن، به غذا خوردن ادامه دهد.
او می گوید: “شاید بتوان گفت در افرادی که استعداد چاقی دارند، حس بویایی قوی تر در مورد مواد غذایی نقش مهمی در مصرف بیشتر غذا دارد”.
دانشمندان امیدوارند این تحقیق بتواند برای کسانی که سعی می کنند وزن خود را کم کنند مفید باشد. ارتباط چاقی با حس بویایی
حس بویایی تداعی کننده خاطرات و هیجانات عاطفی انسان
بر اساس بررسی محققان علم روان شناسی بوها قادرند خاطرات گذشته ما را در یک هزارم ثانیه زنده کنند و بر سیستم عصبی ما تاثیر بگذارند. بو هایی که خاطرات شیرین را زنده می کنند تاثیر مثبتی بر تصمیم گیری های انسان دارند.
پاسخ این پرسش که بوها با روان انسان چه می کنند با بررسی آناتومی مغز امکان پذیر است. بوها ابتدا توسط پیاز بویایی پردازش می شوند. نقطه ای که از داخل بینی آغاز می شود و تا انتهای مغز پیش می رود.
پیاز بویایی با دو نقطه مغز که مسئول هیجانات و حافظه ما هستند پیوندی مستقیم دارد: آمیگدالا و هیپوکامپوس. نکته جالب توجه این است که اطلاعاتی که به حس بینایی، شنوایی و لامسه مربوط هستند از این ناحیه عبور نمی کنند. شاید به همین خاطر است که بویایی بیشتر از هر حس دیگری تداعی کننده خاطرات و هیجانات عاطفی انسان است.
بویایی از ابتدایی ترین و اسرارآمیزترین حواس شش گانه انسان است. انسان قادر است هزاران بوی متفاوت را از هم تمیز دهد. بوها اغلب نخستین علامتی هستند که ما را از وجود امنیت یا امکان بروز خطر آگاه می کنند. بوها قادرند رفتار انسان را در سطح غریزه و ناخودآگاه هدایت کنند. رایحه ها می توانند در یک هزارم ثانیه حالات و واکنش های مثبت یا منفی روانی در ذهن ما ایجاد کنند.
مثلا در حالی که بوی خوشایندی چون چوب سوخته یا شیرینی داخل فر به ما احساس امنیت می دهد، واکنش آنی ما در برابر بوی بد همچون بوی لاشه حیوان، فرار کردن از موقعیت است، ارتباط چاقی با حس بویایی
رابطه حس بویایی و حافظه
از سوی دیگر، پژوهشگران کانادایی در بررسی جدید خود موفق شدند ارتباط جدیدی را میان حس بویایی و حافظه نشان دهند.
متخصصان علوم اعصاب “دانشگاه تورنتو”(UToronto) کانادا، مکانیسم جدیدی را شناسایی کرده‌اند که امکان بازسازی تجربیات واضح حسی را برای حافظه فراهم می‌کند.
این یافته‌ها با استفاده از بو به عنوان یک مدل، رویکرد جدیدی را در مورد چگونگی ابراز احساسات به حافظه ارائه می‌دهند و شاید بتوانند دلیل ارتباط فقدان حس بویایی را، حتی با نشانه‌های ابتدایی بیماری آلزایمر توضیح دهند.
“عفیف اکرباوی” (Afif Aqrabawi)، فارغ‌التحصیل مقطع دکترای دانشگاه تورنتو و نویسنده ارشد این پژوهش گفت: یافته‌های ما برای نخستین بار نشان می‌دهند چگونه بوهایی که روزانه با آنها مواجه می‌شویم، در مغز بازسازی می‌شوند. به عبارت دیگر، ما دریافتیم که چگونه میتوان بوهای خاصی را به خاطر آورد.
ارتباط نزدیکی میان حافظه و بویایی وجود دارد. پژوهشگران با بررسی این ارتباط در موش‌ها دریافتند که اطلاعات مربوط به فضا و زمان، با ناحیه‌ای از مغز که برای حس بویایی مهم است و تاکنون کمتر شناخته شده، ادغام می‌شوند. این ناحیه، “هسته بویایی قدامی” (AON) نام دارد. اکرباوی ادامه داد: با ترکیب این عناصر، حافظه مربوط به زمان و مکان شکل می‌گیرد و این همان دلیل به یاد آوردن بوهای خاص است.
ارتباط چاقی با حس بویایی
پژوهشگران، مجموعه آزمایشاتی را برای بهره‌برداری از ترجیح موش‌ها در بوییدن طراحی کردند. اکرباوی افزود: موش‌ها تمایل داشتند زمان بیشتری را به بوییدن عطر جدید اختصاص دهند. با این حال، وقتی که این تمایل را از دست دادند، حتی دیگر عطری که پیشتر بو کرده بودند، به خاطر نمی‌آوردند؛ به خاطر همین، بوییدن را ادامه دادند.
با توجه به این موضوع، پژوهشگران در مرحله بررسی ساختار و عملکرد هسته بویایی قدامی، مسیر عصبی ناشناخته‌ای را بین این ناحیه و “هیپوکامپ”(hippocampus) کشف کردند. هیپوکامپ، قسمتی از دستگاه کناره‌ای مغز و مرکز یادگیری است که نقش مهمی در بیماری آلزایمر دارد. پژوهشگران دریافتند که می‌توانند با قطع ارتباط میان هیپوکامپ و هسته بویایی قدامی، مشکلات مربوط به حافظه بویایی بیماران مبتلا به آلزایمر را شبیه‌سازی کنند.
اکرباوی در این باره گفت: اکنون ما می‌دانیم کدام مدارهای مغز، حافظه رویدادی را برای حس بویایی اداره می‌کنند. این مدارها می‌توانند به عنوان مدلی برای بررسی جنبه‌های بنیادی حافظه رویدادی انسان و نقص‌های موجود در حافظه بویایی استفاده شوند.
به گفته پژوهشگران، با درک بهتر مدارهای عصبی که حافظه بویایی را مشخص می‌کنند، میتوان آزمایش‌های مستقیم و موثری را برای بررسی عملکرد کامل این مدارها انجام داد. این پژوهش، در مجله ” Nature Communications” به چاپ رسید. ارتباط چاقی با حس بویایی
ارتباط عجیب چاقی با حس بویایی!
حس بویایی کلید لذت بردن از غذاهاست، بنابراین عجیب نیست اگر بدانید در آزمایش های صورت گرفته در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی، موش های چاقی که حس بویایی خود را از دست داده بودند، دچار کاهش وزن شدند.
نکته شگفت آور پژوهش مشاهده این حقیقت بود که موش های دچار اختلال بویایی اگرچه به اندازه موش های سالم غذاهای چرب می خوردند، اما وزن آنها دچار کاهش میشد! و انواع دارای بویایی طبیعی، تا دو برابر وزن این موش ها چاق می شدند.
علاوه بر این، موش هایی که حس بویایی قوی تر از سایرین داشتند، از بقیه بیشتر دچار افزایش وزن می شدند. این نتایج نشان می دهد که بوی آنچه میخوریم ممکن است بر حجم دریافتی کالری بدن ما به صورت معناداری تاثیرگذار باشد. ارتباط چاقی با حس بویایی
اهمیت حس بویایی
اگر نتوانید آنچه را می خورید، ببویید؛ احتمال دارد بیشتر آن را به جای ذخیره سازی بسوزانید! نتایج این مطالعه همچنین، وجود نوعی رابطه بین حس بویایی و نواحی مغز که متابولیسم را تنظیم می کند را اثبات می دارد. به ویژه در ناحیه هیپوتالاموس، با همه این تفاسیر، مدارات عصبی مسئول در این ناحیه هنوز به صورت دقیق شناخته نشده اند.
دکتر سلین ریرا، از مرکز پزشکی سدارزسینا در لس آنجلس می گوید این مطالعه از اولین پژوهش هایی است که نشان می دهد تغییرات در دستگاه بویایی به صورت واقعی بر دریافت و تعادل انرژی بدن تاثیرگذار خواهد بود، و همچنین، اینکه چگونه مغز انسان این انرژی ورودی را تنظیم می کند.
افرادی که حس بویایی خود را به دلیل سن و سال، آسیب دیدگی یا بیماری مانند پارکینسون از دست می دهند، اغلب بی اشتها می شوند؛ اما دلیل آن هنوز روشن نیست. زیرا از دست رفتن لذت خوردن به افسردگی منجر می شود که آن هم خود به بی اشتهایی می انجامد.
مطالعه جدید در مجله متابولیسم سلولی به چاپ رسیده و نشان می دهد که از دست رفتن حس بویایی خود نقشی در چاقی بازی می کند و می تواند برای افرادی که با همه تلاش ها نمی توانند وزن کم کنند، یا آنهایی که حس بویایی خود را از دست داده اند، با اهمیت به حساب آید.
ارتباط چاقی با حس بویایی
از طرف دیگر، دکتر اندرو دیلن، استاد بیولوژی سلولی ملکولی می گوید: سیستم های بویایی در متابولیسم نقش مهمی دارند. در واقع، چاق شدن به صورت خالص تنها شامل حجم کالری ورودی نیست، به درک بدن از این کالری ها هم ارتباط دارد.
اگر این پژوهش در انسان هم تایید شود، شاید بتوان دارویی طراحی کرد که بدون ایجاد اختلال در حس بویایی، مدار متابولیکی را سرکوب کند. موش ها، و همچنین انسان ها، در زمان گرسنگی نسبت به بوها حساستر می شوند. بنابراین، شاید نبود، یا کمتر شدن بوها بتواند به نوعی سبب گول زدن بدن در زمان گرسنگی شود؛ تا حجم غذای خورده شده کاهش بیابد.
چرا که در زمان جستجو برای غذا، بدن مقداری کالری ذخیره می کند تا در صورت عدم موفقیت بتواند یک منبع جایگزین داشته باشد. و زمانی که از یافت شدن خوراکی اطمینان حاصل شود بدن برای سوزاندن آن رها میشود.
حذف نورون های بویایی
محققان از ژن درمانی برای از بین بردن نورن های بویایی در موش های بالغ استفاده کردند، اما سلول های بنیادی را دست نخورده رها ساختند، به این ترتیب، حیوانات مورد پژوهش، تنها برای مدت محدودی (سه هفته) حس بویایی خود را از دست دادند. در موش هایی که بویایی آنها دچار اختلال شده بود، حجم کالری مصرفی به واسطه افزایش کارکرد سلول های عصبی سمپاتیک آنها که سبب سوختن بیشتر چربی ها می شود، بالاتر رفت.
سلول های چربی به رنگ بژ (سلول های چربی ذخیره زیرپوستی که در نواحی زیر سینه و ران تجمع می یابند)، به سلول های چربی قهوه ای بدل شد و در واقع موش های مورد آزمایش تبدیل به ماشین چربی سوز شدند.
در این موش ها سلول های چربی سفید رنگ هم که در اطراف ارگان های داخلی آنها تجمع می یابند و با نتایج منفی و ضعیف سلامت مرتبط هستند در اندازه و حجم کاهش نشان دادند. موش های چاق که در آنها تحمل گلوکز از بین رفته بود (حالتی که در صورت ادامه به دیابت پیشرفت می کند) نه تنها، وزن از دست دادند، بلکه، توانایی تحمل گلوکز هم در آنها افزایش یافت.
با وجود این، از دست رفتن حس بویایی با یک اثر جانبی منفی همراه بود. بنابراین میتوان گفت افزایش قابل توجه هورمون نورآدرنالین که با واکنش به تنش ها در نورون های سمپاتیک مرتبط است. در انسان چنین افزایشی در این هورمون با سکته همراه می شود.
ارتباط چاقی با حس بویایی
شاید کمی سخت باشه که تصور کنیم حس بویایی یک نفر را برای کاهش وزن او از بین ببریم، اما به هر حال این روش به عنوان یک جایگزین برای جراحی های شکمی جهت کاستن از ذخایر چربی مطرح می شود.
دیلن توضیح می دهد که برای گروه کوچکی از افراد میتوان حس بویایی را برای شش ماه حذف کرد و سپس بعد از تنظیم متابولیسم اجازه داد عصب های بویایی دوباره احیا شوند.
دیلن و ریرا، دو تکنیک متفاوت ابداع کرده اند که به صورت موقت حس بویایی در موش های بالغ را بلوکه می کند. در یکی از این دو روش، آنها موش ها را به گونه ای مورد دستکاری ژنتیکی قرار دادند که یک دریافت کننده دیفتری در نورون های بویایی آنها بیان شد، و سپس به عصب های درک بویایی در مغز منتقل شد و منجر به از کار افتادن آنها گشت. بعد از این مرحله و پس از گذشت چندین هفته در اثر فعالیت های سلول های بنیادی، عصب ها دوباره شروع به فعالیت کردند.
به صورت جداگانه در روش دیگر، یک ویروس خوش خیم را طراحی کردند تا دریافت کننده دیفتری را تنها با استنشاق به سلول های بویایی منتقل سازد. وجود سم دیفتری به این ترتیب سبب حذف حس بویایی در موش ها برای یک دوره سه هفته ای شد.
نتیجه گیری اولیه
در هر دو مورد، موش هایی که حس بویایی خود را از دست داده بودند به اندازه موش های طبیعی از رژیم چاق کننده تغذیه کردند و حداکثر 10 درصد (افزایش وزن از 25 تا 30 گرم به 33 گرم) افزایش وزن یافتند. در حالی که موش های سالم صددرصد چاق تر شدند، یا به عبارت دیگر، در حدود ده برابر موش های بدون حس بویایی اضافه وزن پیدا کردند (افزایش وزن از 25 تا 30 گرم به 60 گرم). در موش هایی که حس بویایی نداشتند، حساسیت انسولین و پاسخ به گلوکز به صورت طبیعی باقی ماند.
ضمن اینکه، موش هایی که چاق شده بودند، اگر حس بویایی خود را از دست می دادند، دچار کاهش وزن می شدند (تا اندازه یک موش طبیعی)، حتی اگر تغذیه با رژیم چاق کننده پرچربی ادامه می یافت. و از همه کهم تر اینکه، این موش ها، تنها از چربی های خود، وزن از دست می دادند بدون اینکه توده عضلانی، ارگان ها و حجم استخوان تغییر یابد. ارتباط چاقی با حس بویایی
تکمیل پژوهش
این پژوهش در همکاری با یک موسسه تحقیقاتی در آلمان تکمیل شد. نوعی از موش های آزمایشگاهی در آلمان مورد مطالعه قرار گرفتند که حس بویایی آنها از انواع معمول موش ها حساس تر ارزیابی شده، مشخص شد. ضمنا این موش ها در تغذیه با جیره غذایی طبیعی سریع تر دچار اضافه وزن می شوند.
دکتر ریرا می گوید که افراد گرفتار عوارض تغذیه ای، در کنترل حجم و میزان غذایی که مصرف می کنند، دچار مشکل هستند. به نظر می رسد سلول های عصبی بویایی برای تنظیم لذت غذا بسیار پراهمیت باشند و اگر بتوان راهی یافت تا این مسیر را دستکاری کرد میتوان بر وسوسه پرخوری غلبه کرد و به این ترتیب جلوی یکی از مسیرهای اصلی چاقی را گرفت. ارتباط چاقی با حس بویایی
تاثیر ترکیب حس بویایی و شنوایی بر لاغری و چاقی
بطور مشابه، نتایج یک گروه تحقیقاتی دیگر نشان داد تصویری که ما از بدن خودمان داریم با محرک‌های مختلف مانند بویایی و شنوایی تغییر می‌کند.
به عنوان مثال، به نقل از مدیکال نیوز، افراد وقتی در معرض بوی لیمو قرار می‌گیرند احساس لاغری و سبکی می‌کنند و در مقابل در برابر بوی وانیل احساس سنگینی و چاقی بیشتری می‌کنند.
محرک های شنوایی
از دیگر سو، محققان از طریق دستگاهی سازگار با یک جفت کفش که توسط دانشگاه کارلوس ۳ مادرید ساخته شده بود دریافتند فرکانس‌های مختلف صوتی بر درک ما از بدن تاثیر دارند.
آنا تاجادورا جیمنز، مدرس گروه علوم رایانه و مهندسی رایانه در UC۳M اظهار کرد: با افزایش فرکانس‌های بالا، افراد احساس سبکی و شادی بیشتری می‌کنند. در نتیجه فعال‌تر قدم می‌زنند و ورزش را راحت‌تر انجام می‌دهند.
این فناوری، بر اساس محرک صوتی در سال ۲۰۱۷ برای درمان مبتلایان به درد مزمن استفاده شد و در تحقیقات کنونی برای ارتقا فعالیت بدنی با محرک‌های بویایی ترکیب شد. نتایج نشان داد هر دو حس در کنار هم تاثیر زیادی بر درک ما از تصویر بدن دارند. ارتباط چاقی با حس بویایی
کلام آخر
بطور خلاصه، میشه گفت، بوی غذا موجب چاق شدن می شود. چرا که حس بویایی می تواند به لذت بردن از غذا کمک کرده و به طور ناخودآگاه موجب چاقی شود.
در پایان بد نیست بدانید، این یافته ها نشان می دهد از دست دادن حس بویایی هم در انسان هایی که غالبا دچار اختلال در خوردن می شوند، نقش کلیدی دارد. در حقیقت، این نتایج؛ راهگشای تولید داروهایی است که از طریق غیرفعال کردن سیستم بویایی، سوخت و ساز بدن را کنترل می کنند.
گردآوری مدیریت استراتژیک بدن
