لاغری با تغییرات کوچک ولی نتایج بزرگ
لاغری با تغییرات کوچک ولی نتایج بزرگ
لاغری با تغییرات کوچک ولی نتایج بزرگ _ سال ۲۰۰۰، در یک روز یکشنبه، عده ای تماشاگر برای دیدن فیلم پرحادثهی انتقام به بازیگری مل گیبسون در یک سینما در حومه شهر شیکاگو رفته بودند. این افراد بهطور نامحسوس در تحقیقی در مورد رفتارهای غیر منطقی خوردن شرکت کرده بودند. به هر نفر یک نوشیدنی دلستر و پاکتی بزرگ پفیلا (ذرت بوداده) داده شدهبود و از آنها خواسته شده بود بعد از پایان فیلم برای پاسخ دادن به چند سوال، در سینما منتظر بمانند.
رفتارهای بی علت و غیر منطقی خوردن
ذرت بودادهای که آنها دریافت کرده بودند غیر عادی بود. کیفیت ذرتهای بوداده افتضاح بود. این ذرت را پنج روز پیش درست کرده بودند. آنقدر مانده بود که زیر دندان صدا میداد. بعدها یکی از تماشاچی ها ذرت ها را به فومهای چوب پنبه ای (یونالید) تشبیه کرد.
به هر نفر یک پاکت جداگانه داده بودند تا لازم نباشد کسی سهم خود را با دیگری قسمت کند. به بعضی از تماشاگران پاکت های با اندازه متوسط داده بودند و به بعضی دیگر پاکت های با سایز بزرگ.
تمام پاکت ها به اندازه کافی بزرگ انتخاب شده بودند که هیچ کدام از تماشاگران نمی توانست تمام ذرت ها را بخورد. در این تحقیق، محققان می خواستند بفهمند، آیا افرادی که پاکت بزرگ تر دریافت کردهاند، بیشتر خواهند خورد؟!
درواقع به طور خاص مورد تحققیق این بود که آیا کسی که، ذرت بیشتری دریافت کرده، نسبت به کسی که ذرت کمتری دریافت کرده، بیشتر خواهد خورد؟
نتیجه آزمایشات رفتاری
نتایج تحقیق شگفتانگیز بود. محققان برای اینکه دقیقا بتوانند مشخص کنند هر کسی چقدر ذرت خورده است، قبل و بعد از تحقیق، پاکت های ذرت را وزن کردند. نکته جالب توجه این بود که افرادی که پاکتهای بزرگتر دریافت کرده بودند بهطور متوسط ۵۳ درصد بیشتر از افرادی که پاکت متوسط دریافت کرده بودند، ذرت خورده بودند. در حقیقت، هر فرد تقریبا بیست و یک بار بیشتر دستش را در پاکت برده بود و ۱۷۳ کالری بیشتر خورده بود.
غذا خوردن بی فکر
محقق اصلی این تحقیق، دکتر برایان ونسینک رئیس دانشگاه کورنل و آزمایشگاه براند، در کتاب خود به نام «غذا خوردن بی فکر» آورده است : ما در آزمون های دیگر ذرت بوداده، جزئیات هر آزمون را تغییر میدادیم. ولی همیشه نتایج یکسانی به دست میآوردیم. مهم نبود که تماشاگران اهل کجا هستند. اهمیتی نداشت که چه فیلمی را می دیدند( هیجانی یا معمولی). همه آزمونهای ذرت بوداده به یک نتیجه ختم میشد: وقتی به مردم ظرف بزرگتری بدهید، آنها هم بیشتر می خورند… این روش لاغری با تغییرات کوچک ولی نتایج بزرگ می باشد.
ظرف بزرگ تر مساوی با خوردن بیشتر
هیچ فرضیه دیگری این رفتار را توجیه نمیکند. این افراد به خاطر لذت نمیخوردند( چرا که ذرتها آنقدر مانده بود که زیر دندان صدای جیرجیر میداد! ) اجبار برای تمامکردن سهم خودشان انگیزه خوردن نبود (چون پاکتها بزرگتر از چیزی بود که بتوانند تمامش را بخورند!)، میزان گرسنگی آنها هم هیچ تاثیری بر نتایج تحقیق نداشت. براستی نمیتوان معادله «ظرف بزرگتر = خوردن بیشتر» را نقض کرد.
توجیه کردن، دلیل رفتار بی منطق
محققان بعد از پایان فیلم در مورد نتایج قبل و نتایج بعد آزمایش و دلیل انتخاب اندازه های پاکت ها به تماشاگران توضیح میدادند. جالب اینکه مردم به هیچ وجه نمیتوانستند این نتایج را باور کنند. مححققان میپرسیدند: «آیا فکر می کنید دلیل خوردن بیشترتان، بزرگی اندازه پاکتها بودهاست؟» اکثریت با خنده به این سوال پاسخ میدادند که «این چیزها منو گول نمیزنه» یا «من خودم خوب میفهمم کی سیر شدم»…!!
رفتار لاغری
فرض کنید نتایج این تحقیق ذرت بوداده را بدون اشاره به اینکه اندازه پاکت ها متفاوت بوده است، را به شما بدهند. با یک نگاه بر خلاصه نتایج و بررسی سریع، به این نتیجه میرسید که مردم چقدر در خوردن ذرت بوداده با هم تفاوت دارند. بعضی ها کم می خورند، بعضی خیلی زیاد. برخی هم انگار میخواستهاند ظرفیت معده خود را بیازماییند.
نهایتا، طبیعی است که به سرعت به این نتیجه برسید: که عده ای از آدمها در خوردن حتی هلههوله منطقی عمل میکنند. و عده ای دیگر شکمپرست اند و هیچ کنترلی بر خوردن خود ندارند.
نظر متخصصین حوزه سلامت
اگر در کنار شما یک متخصص تغذیه به این اطلاعات نگاه کند به احتمال زیاد نگران وضع سلامتی این افراد شکمپرست خواهدشد. و احتمالاً خواهد گفت «ما باید به این افراد انگیزه بدهیم که در خوردن هله هوله رفتار سالمتری در پیش بگیرند. باید راه هایی برای نشان دادن خطرات این مقدار پر خوری برای آنها، پیدا کنیم. »
راه حل ساده
فکر نمی کنید اگر می خواهید مردم ذرت بوداده کمتری بخورند راه حل خیلی ساده تری هم وجود دارد: به هیچ وجه لازم نیست نگران دانش و اطلاعات سلامت آنها یا رفتار و طرز فکرشان باشید. فقط کافیه به آنها پاکت های کوچک تر بدهید… لاغری با تغییرات کوچک ولی نتایج بزرگ
میبینید به چه راحتی میشود تغییر خیلی کوچک و ساده ای را ( یعنی کوچک کردن حجم پاکت ها) را به حل مسئله خیلی بزرگی (قانع کردن مردم برای اینکه بهتر فکر کنند) تبدیل کرد. این اولین نکته تعجب برانگیز در مورد تغییر است. در خیلی از مسائل که فکر میکنیم مشکل از مردم است، در واقع مشکل در شرایط حاکم است.
مسئولان صنایع غذایی شعارهای غیرعلمی میدهند!
بر اساس گزارش سازمان سلامت جهانی، ۱۳ درصد از کل جمعیت جهان چاق محسوب میشوند. آمار چاقی در ایران نیز بسیار بالاست. طبق ردهبندی مجله فوربس، ایران رتبهی هفتاد و هفتم در زمینهی چاقی را در جهان دارد و حدود ۵۳ درصد از مردم ایران از اضافه وزن رنج میبرند.
متأسفانه ما داریم در مبارزه با چاقی شکست میخوریم، چون بیشتر از همیشه غذا میخوریم. اما صنایع غذایی همیشه کم تحرکی و تاثیر ورزش را بیش از پیش برای ما تبلیغ میکنند تا بتوانند محصولات غذایی ناسالمشان را با مقدار زیاد با قیمت ارزان به ما بفروشند.
در نشریات و رسانهها هم، همیشه کمتحرکی و پرخوری به عنوان عوامل چاقی معرفی میشوند و گفته میشود که هر دو عامل به یک اندازه در این مشکل نقش دارند. اما به گفتهی محققان در مقالهای که در مجلهی «BMJ» چاپ شده است، «شما هیچ وقت نمیتوانید با ورزش و فعالیت فیزیکی، در برابر یک برنامهی غذایی با غذاهای ناسالم و ارزان و فراوان پیروز شوید».
غذاهای ناسالم
در بحث چاقی و اضافه وزن، تأثیر فعالیت فیزیکی و تغذیه هرگز نباید یکسان در نظر گرفته شود. به بیان دیگر، ما این حقیقت را فراموش کرده ایم که چیزی که بیشتر از همه ما را چاق میکند غذای زیادی است که میخوریم.
مثلا شرکت کوکاکولا میگوید: «فعالیت فیزیکی برای سلامتی مصرفکنندگان لازم است.» این شرکت از دههی ۱۹۲۰ خودش را با ورزش همراه کرده و اخیرا هم در روزنامهی نیویورکتایمز فاش شد که این شرکت به آن دسته از محققان چاقی که بر کمتحرکی به عنوان علت اصلی این معضل تأکید میکنند، کمک مالی میکند.
دیانا توماس، محقق چاقی در دانشگاه ایالتی مونت کلیر هم میگوید: اگر میخواهید وزن کم کنید، از نظر من بزرگترین مشکل غذاست. باید غذایتان را کم کنید. لاغری با تغییرات کوچک ولی نتایج بزرگ
تحقیقات لاغری
برنامهی ملی ثبت کنترل وزن (National weight control registry) در آمریکا پروژهای است که رفتارها، عادتها و ویژگیهای کسانی که موفق شدهاند حداقل ۱۳.۵ کیلوگرم وزن کم کنند و وزنشان را حداقل به مدت یک سال حفظ کنند، آنالیز میکند.
تا الان بیش از ۱۰,۰۰۰ عضو در این پروژه ثبت نام کردهاند و این افراد سالانه به پرسشنامههایی دربارهی این که چطور وزنشان را پایین نگه داشتهاند پاسخ میدهند.
محققان این پروژه فهمیدند افرادی که در کاهش وزن موفق بودهاند چند ویژگی مشترک دارند: آنها اندازهی وعدههای غذاییشان را کنترل میکنند(وعده های کوچک)، کالری ورودیشان را محدود میکنند، غذاهای پرچرب مصرف نمیکنند، حداقل هفتهای یک بار خودشان را وزن میکنند. همچنین آنها مرتب ورزش میکنند.
نکته:
اما فراموش نکنید این افراد فعالیت فیزیکی را در کنار کنترل کالری ورودی و تغییرات رفتاری دیگر، انجام میدادند.
لاغری با تغییرات کوچک ولی نتایج بزرگ
فکر میکنم نکتهی اصلی کاملا آشکار شده باشد. از هر متخصص معتبری دربارهی کاهش وزن بپرسید کوچک ترین کاری که منجر به تغییرات بزرگ در لاغری می شود چیست؟! پاسخ آنها این خواهد بود که مهمترین کاری که یک نفر میتواند برای وزن کم کردن انجام دهد این است که کالریهای ورودی را هر طور که دوست دارد و میتواند تحمل کند، محدود کند، و به غذاهای سالم اهمیت بیشتری بدهد. سالم و تندرست باشید
منبع مدیریت استراتژیک بدن