ورزش و ماهیت آن
ماهیت ورزش
ماهیت ورزش استفاده از عضلات است یعنی همان کاری که بدن شما به منظور آن، طراحی شده است. استفاده از ماهیچه های بدن یکی از نیازهای اولیه بشر است. چرا که این کار به وی قدرت می دهد و احساس خوب و فرح بخشی در پی دارد. ورزش منظم سوخت وساز بدن را افزایش میدهد و کمک می کند تا چربی ها بسیار سریع تر بسوزند. جالب است بدانید مطالعات اخیر نشان داده است کسانی که عادت منظم ورزش دارند، در خواب نیز انرژی مصرف می کنند و میزان سوخت چربی های ذخیره شده اشان بیشتر است.
شما می توانید بدون ورزش کردن نیز وزن کم کنید، اما هم سخت تر است هم تناسب اندامتان را از دست می دهید. ما نمی گوییم شما باید دونده ای حرفه ایی باشید، فقط می خواهیم برنامه ورزشی منظمی داشته باشید تا با بدن، روحیه و سبک زندگی تان هماهنگ باشد. حتی نوعی ورزش سبک مثل راه رفتن ارام سه بار در هفته نیز می تواند از روند کند شدن چربی سوزی پس از کاهش وزن پیشگیری کند. با وجود این، برای حفظ سلامتی و چربی سوزی بهتر است فعالیت های قلبی – عروقی را همراه با ورزش های استقامتی و کشش انجام داد تا به بهترین نتیجه رسید.
شاید به گمان برخی از مردم هرگونه فعالیتی جزو ورزش محسوب شود ولی چنین نیست.از آن جمله می توانیم به بیلیارد و بولینگ و یا حتی گلف که با ماشین چهار چرخ به دنبال توپ می روند. از ماهیگیری هم نمی توان انتظار زیادی داشت. در واقع این فعالیت ها تفریحاتی باشند که به طور قطع مفرح و شاد هستند. اگر به این نوع فعالیت ها علاقه دارید از آن ها لذت ببرید اما لازم است یک ورزش واقعی نیز در زندگی خود بگنجانید.
ورزش چیزی بیشتر از تحرک است
ورزش را با تحرک اشتباه نگیرید. البته تحرک بهتر از نشستن و بی حرکتی است. اما برای چربی سوزاندن و ماهیچه ساختن کافی نیست. تحرک یا جنبش شامل فعالیت های ساده ای مثل راه رفتن، استفاده از پله به جای آسانسو، پارک کردن ماشین کمی دورتر و چند قدم بیشتر پیاده رفتن تا فروشگاه و از این قبیل است. شدت این فعالیت ها خیلی کم است و ضربان قلب را آنقدر افزایش نمی دهند تا اندروفین آزاد شود یا ماهیچه ساخته شود و یا این که چربی فوق العاده ای بسوزد. بطور قطع فعالیت هایی مثل پیاده روی بهتر از بی تحرکی است. افراد می توانند تحرک خود هنگام پیاده روی و یا در طول روز با دستگاهی به نام گام شمار اندازه گیری کنند.این دستگاه تعداد قدم هایی راکه در طول روز بر میدارید و مقدار کالری که مصرف می کنید را ثبت می کند. استفاده از گام شمار مانند داشتن یک مربی خصوصی است که فعالیت شما را ثبت می کند و بی صدا شما را به تحرک بیشتر تشویق می کند. مطالعات نشان داده است بطور متوسط ده هزار قدم در روز فشار خون و کلسترول را پایین می آورد و موجب سوزاندن کالری بیشتری می شود.
توضیح:
گام شمار وسیله کوچکی است شبیه ساعت مچی که بدست می بندد تا تعداد گام های شخص را بشمارد. هدف مطلوب آن است که فرد روزی ده هزار قدم بردارد که معادل 6 تا 8 کیلومتر پیاده روی است.
اما متاسفانه فعالیت های کم تحرک نمی توانند به اندازه ورزش های سنگین و پرتحرک تاثیر چربی سوزی داشته باشند. علاوه بر آن ورزش های سنگین سوخت وساز بدن را بالا می برند و حتی تا مدتی بعد از تمرین نیز آن را بالا نگه می دارند. برای گرفتن نتیجه بهتر از ورزش و رسیدن به تناسب اندام و سلامتی باید کاری بیش از تحرک انجام دهید. ولی همین برای شروع عالی است. با گذشت زمان همچنانکه پیشرفت می کنید، باید شدت ورزش های استقامتی، کششی و قلبی عروقی خود را بیشتر کنید و بالاخره آن را به صورت بخش منظم زندگی تان درآورید.
بخشی از بازی ورزش این است که با پشتکار و به تدریج از محدودیت های جسمی خود عبور کنید. برای مثال اگر امروز می توانید یک کیلومتر راه بروید، باید فردااین محدودیت را بشکنید و آن را دو برابر کنید. نیازی نیست به آن مثل یک مسابقه نگاه کنید و یا فکر کنید بیشتر دویدن بهتر است. پس از چند ماه بدنتان می تواند ظرفیت خود را بالاتر ببرد. فقط کافی است پشتکار داشته باشید و به ورزش ادامه دهید. هر چه بیشتر به ورزش عادت کنید بیشتر به آن عشق می ورزید. مزایای ورزش برای سلامتی بدن و کاهش وزن از لحظه ای آغاز می شود که ورزش کردن را شروع کنید و همچنانکه آن را ادامه می دهید، بیشتر می شود. خود را برای سالم تر شدن، بهتر شدن، قوی تر شدن و تسلط بیشتر روی بدن و وزن خود آماده کنید
سخت ترین قسمت یک برنامه ورزشی همان شروع آن است. برای بسیاری از ما این شروع خیلی سخت است. ما آنقدر روی بدنمان حساس شده ایم که می ترسیم در ورزش کردن آسیب ببینیم. نباید بترسید چون بدن شما برای حرکت کردن و ورزش کردن طراحی شده است. شما می توانید به راحتی ورزش کنید به همان راحتی که حرف می زنید.
اگر ورزش را از جایی شروع کنید که برایتان سنگین باشد ممکن است به خاطر تحمل کردن دردهای زیاد، نهایتا بدون هیچ نتیجه ای کم بیاورید و آن را رها کنید. وقتی کسی ورزش را با سرعت خیلی زیاد شروع کند درد و گرفتگی عضلات مانع از ادامه ورزش می شود و انگیزه نیز از بین می رود. نگذارید این اتفاق برایتان بیافتد. قبل از شروع هر ورزشی ابتدا وضعیت جسمانی و قوای بدنی خود را بسنجید، ابتدا ظرفیت تنفسی خود را بالا ببرید. یادتان باشد که قرار است برای بقیه عمر ورزش کنید بنابراین وقت کافی برای آمادگی جسمانی دارید.
راز لاغری
با آهنگ خردمندی بدنتان هم آوا شوید تا آنچه می خواهید و نیاز دارید بشنوید. همانطور که یاد گرفتید چطور بر اساس نیاز بدنتان غذا بخورید می توانید یاد بگیرید چگونه با گوش دادن به دانش غریزی بدن خود ورزش کنید.
ضرب المثل معروف نامبرده رنج گنج میسر نمی شود را بی خیال شوید. این جمله برای خنده خوب است. ابتدا فقط ورزش های سبک انجام دهید و از هر حرکتی که باعث درد می شود بپرهیزید. هنگام سنگین تر کردن ورزش خود به دقت به صدای بدن خود گوش دهید. شنیدن و درک این صدا مانع از زیاده روی یا کم کاری می شود. مربیان بعضی از کلاس های ورزشی فریاد می زنند: یالا، تند تر، بدو بدو! فقط در صورتی که فکر می کنید به این فشارها نیاز دارید حرف آنها را گوش کنید. در غیر اینصورت فقط به صدای ندای درونتان گوش دهید و صدای مربی را نادیده بگیرید. اگر اذیت می شوید می توانید کلاس خود را عوض کنید. به طور قطع هیچ نیازی نیست که خود را از پا درآورید و درد بکشید. امروزه ورزش های بسیاری وجود دارد که به بهترین نحو و بدون درد تناسب و قوای جسمانی را بالا می برند.
یادتان باشد شما در اردوگاه نظامی نیستید. اگر توانایی انجام دادن حرکات محدودتان می کند، فقط حرکاتی را انجام دهید که می توانید. این که در یک گروه همپای بقیه حرکت کنید یا حتی با آنها رقابت کنید وسوسه انگیز است، اما نیازی به این کار نیست. یکی از مراجعان ما به همراه مربی هفته 3 روز تمرین را آغاز کرده بود. با وجود اظهار درد در استخوان سرشانه سمت راست خود، مربی به ادامه ورزش با این عضو دردناک می پردازد و ناراحتی شخص را نادیده می گیرد! مراقب خود باشید، برنامه ورزشی شما باید بدون دردباشد. اگر هر قسمت از بدن شما دچار درد یا آسیب شد باید بلافاصله از حرکت دادن آن قسمت خودداری کنید. به خود تا جایی فشار بیاورید که فعالیت خوب و مفیدی داشته باشید و به خود صدمه نزنید. صدمات برای مدتی شدت و سرعت حرکات شما را محدود می کنند و گاهی برای بهبود زمان زیادی نیاز دارند. خوشبختانه اغلب مربیان کارآزموده چنیین اشتباهی را مرتکب نمی شوند.
سعی کنید عاقل باشید و جو گیر نباشید. با پوشیدن انواع لباس های ورزشی تنگ خودتان را به زحمت نیاندازید. نباید فکر کنید که برای رقابت با مربیان و ورزشکاران خوش پوش و خوش هیکل به باشگاه آمده اید. شما برای مراقبت از خودتان آنجا هستید. پس لباسی بپوشید که در آن راحت باشید و بتوانید به راحتی ورزش کنید. روز شما هم از راه می رسد.دوستی پس از دیدن عکس شگفت انگیز قبل و بعد یک نفر روی جلد مجله وسوسه می شود تا در برنامه کاهش وزن بسیار فشرده تبلیغاتی آن مجله شرکت کند. این برنامه برای رسیدن به تناسب اندام فقط یک ساعت ورزش در هفته پیشنهاد می کرد. اما چشمتان روز بد نبیند، چه یک ساعتی؟ در یکی از جلسات تمرینی دوست مذکور باید با بیست کیلو اضافه وزن صدها حرکت دراز و نشست، کلاغ پر، بشین پاشو و غیره انجام می داد. فکر می کنید چه اتفاقی افتاد؟ بله ، بی هوش شد و آمبولانس آمد. نیازی نیست برای تناسب اندام خودکشی کنید یا به خودتان صدمه بزنید. فقط صبر داشته باشید و سعی کنید داستان معروف لاک پشت و خرگوش را به یاد آورید. لاک پشت مسابقه را به کندی آغاز کرد، اما در نهایت آن را برد. وقتی پای ورزش کردن به میان می آید نیازی نیست خود را با هیچ کس مقایسه کنید.
نویسنده: علیرضا آزاد
مشاور ارشد استراتژیک مدیریت بدن