کمبود وزن
کمبود وزن همان کاهش وزن بدن نسبت به مقدار طبیعی می باشد. که دلیل عمده آن بخاطر کم بودن چربی است. البته تعیین وزن مناسب برای آدم ها، با توجه به اندازه قد، مقدار سن و جنسیت آنها تعیین می گردد. در ادامه قصد داریم به علت کمبود وزن و لاغری بپردازیم.
پیامد های کمبود وزن
خیلی لاغر بودن می تواند بطور جدی خطرناک باشد. در واقع، افرادی که کمبود وزن دارند، متوجه این موضوع نمی شوند که اکثر مشکلاتی که دارند مربوط به وزن کمی هست که دارند.
یکی از این مشکلات، کم بودن چربی بدن است. که با از دست دادن مواد شیمیایی ضروری مثل هورمون استروژن (یعنی هورمون زنانه مهم سلامت زنان و مردان) برای داشتن سلامت کامل فیزیکی و روانی در ارتباط است.
ضمن اینکه به تازگی تحقیقات نشان داده، ژن IRS1 بدن مردان را در ظاهر لاغر نگه می دارد، ولی چربی را در محل های حساسی مثل اطراف قلب یا کبد انباشته می کند. و با بالا رفتن خطر ابتلا به مشکلات قلبی_عروقی و دیابت نوع 2 مرتبط است.
در ادامه می توان به موارد دیگری از پیامدهای کمبود وزن و لاغری مفرط، مثل عفونت های ریوی، پوکی استخوان، یا ناباروری در مردان و سقط جنین در زنان، و نهایتا افسردگی هم اشاره کرد.
علت کمبود وزن
بطور کلی دو دسته افراد کمبود وزن دارند. یکی سالمندان و خردسالان، که نسبت به قدشان کمبود وزن دارند. و دسته دوم افرادی که بواسطه بیماری های مختلف، کمبود وزن شان مشاهده می شود. اما دلایل لاغری و کمبود وزن را می شود به دو دسته تقسیم کرد:
الف _ علل داخلی
1. اختلالات هورمونی مثل پرکاری تیروئید یا کم کاری غدد فوق کلیوی
2. ناراحتی های گوارشی وسوء جذب مانند داشتن انگل
3. نارسایی های کبدی و کم خونی
4. عفونت های مزمن دندان ها
5. بی اشتهایی عصبی و غیره
6. استرس و اضطراب و نگرانی
ب _ علل خارجی
1. کم خوردن و نامنظم غذا خوردن
2. خوردن غذای نا مناسب و کم انرژی
3. ترس از چاقی و مقاومت در برابر غذا خوردن
4. فعالیت زیاد و خواب ناکافی و استراحت نداشتن
راه حل کمبود وزن
برای شروع رفع مشکل کمبود وزن بهترین کار این است که با برسی همه عوامل لاغری، علت اصلی آن تشخیص داده شود. در صورتی که عوامل داخلی باعث کمبود وزن فرد تشخیص داده شود، مسلما لازم است با توجه به نوع مشکل، به پزشک متخصص مراجعه شود.
نکته:
البته ممکن است در بعضی مواقع نیاز به ترکیبی از کادر درمان باشد. مثلا هم زمان متخصص غدد و متخصص گوارش به همراه مشاور روانشناس و پزشک ورزشی، پروسه درمان را دنبال کنند. قطعا با این روش، نتایج بهتری حاصل می شود.
و در صورتی که عوامل خارجی دخیل باشند، کارشناس تغذیه با برنامه غذایی، می تواند عادت های اشتباه غذایی را با رفتارهای درست تغذیه ای، جاگیزین و درمان کند.
رژیم درمانی کمبود وزن
اصول رژیم درمانی در آدم های مختلف با خصوصیات فیزیولوژیک منحصر به فردی، فرق دارد و باید در تنظیم و نوشتن برنامه غذایی مورد توجه قرار بگیرد.
این درست است که خوردن غذای بیشتر در افراد لاغر، اصل درمان غذایی است. اما این بدین معنی نیست که یکدفعه طرف را مجبور به مصرف حجم بالایی از مواد غذایی کنیم.
مثلا برای افزایش اشتها شاید بهتر باشد در شروع کار به خوردن به چشم یک تفریح نگاه کرد. چون هیچ چیز بیشتر از یک ظرف غذای پر نمی تواند اشتهای یک آدم لاغر را کور کند!
در افراد با متابولیسم بالا هم می شود با تنظیم کالری های بیشتر، مخصوصا در میان وعده ها، وزن ایده آل را تامین کرد.
محاسبه کالری در رژیم درمانی
اصولا افراد لاغر با چاق شدن و افزایش وزن مشکل دارند! چون بیشتر افراد جامعه، بخاطر چاقی فراگیر، اونها را آدم های خوش سانسی می دونند!! و همین تبدیل می شود به بزرگترین چالش پیش روی افرادی که دچار کمبود وزن هستند.
خب می شود این چالش را با پاسخ به این سئوال که آدم به چند کالری در روز نیاز دارد، پشت سر گذاشت. قاعدتا جواب این سئوال برای هر کسی فرق می کند.
بعضی از متخصصین فقط وزن و سن براشون اهمیت دارد. بعضی ها هم درصد عضله های بدن را می سنجند. بنابراین خوب است که یک بار برای همیشه، ابتدا مقدار انرژی مصرفی تان از فعالیت هایی که انجام می دهید را به دست آورید. و بعد با توجه به جدول کالری های مواد غذایی، مقدار و نوع مواد غذایی را که کالری زیادتری به بدن میرساند را، محاسبه کنید.
ورزش درمانی کمبود وزن
به اعتقاد کالج پزشکی ورزشی آمریکا، کسانی که با وزنه تمرین نمی کنند، با بالا رفتن سن شان، دو تا سه کیلوگرم از عضلات بدن شان را در هر دهه از عمرشان، از دست می دهند.
بنابراین، گذشته از افزایش مقدار کالری که با برنامه غذایی رژیم درمانی ایجاد می کنید، باید برای پرورش عضلات و تقویت استخوان ها، روی تمرین با وزنه یا همان بدنسازی هم متمرکز شوید.
در حقیقت، تمرین با وزنه برای کسی که کمبود وزن دارد نه تنها، افزایش وزن سالم به همراه دارد، بلکه، از روند از دست دادن عضله هم جلوگیری خواهد کرد. فقط باید دقت داشت که زیر نظر یک مربی آشنا به علم تمرین و هماهنگ با برنامه ریز تغذیه ای، تمرین را شروع کرد.
نکته:
ترکیب تمرینات بدنسازی و تمرینات هوازی می تواند مزایای همچون سلامت و تقویت قلب و عروق و افزایش تراکم استخوانی را به همراه داشته باشد. اما در برنامه هوازی نباید زیاده روی کرد. چون هدفِ شخص لاغر، افزایش وزن است.
کمبود وزن
کمبود وزن را باید جدی گرفت و اسیر جوهای الکی که اطرافیان با گفتن ” خوش به حالت کاش منم مثل تو لاغر بودم “، نشد. چرا که ممکن است این لاغری ناشی از بیماری های داخلی باشد، که بی اطلاعی از آنها سبب وخامت اوضاع شود. اصلاح رفتارهای غذایی بهترین راه برای افزایش وزن و چاق شدن می باشد.
در این میان، ورزش و کار با وزنه به ساخت بدنی عضلانی و تناسب اندام کمک زیادی می کند. بهترین اقدام برای رفع هر مشکلی، بالا بردن آگاهی های فردی است. برای حل مسئله کمبود وزن و لاغری مفرط می توانید در کارگاهی که به همین منظور تشکیل می شود، شرکت کنید. اطلاعات تکمیلی کارگاه چطوری چاق شویم!
