طعم ها و مزه ها
طعم ها و مزه ها
بیولوژی و عادت، تعیین می کنند
چیزی که ما به عنوان طعم غذا برداشت می کنیم به عملکرد تعداد و ترتیب قرار گرفتن پرزهای چشایی دهان ما بستگی دارد و در واقع به عملکرد ژنتیک و عوامل وراثتی مابر می گردد.
به این علت است که غذایی که برای بسیاری عادی و خوش طعم بنظر می رسد، معده کس دیگری را به هم می ریزد و دقیقا بخاطر همین علت است که افراد یک خانواده غذاهای مشابهی را دوست دارند
زبان انسان در هر سانتیمتر مربع بالغ بر 184 پرز چشایی دارد. البته افرادی هم که ادعا دارند بدون حس چشایی هستند، 96 پرز چشایی دارند؛ ضمن اینکه افرادی هستند ( مثل خانم ها) که حس چشایی فوق العاده ای دارند یعنی چیزی در حدود 425 پرز چشایی در هر سانتیمتر مربع هست. این افراد برای صنایع تولید کننده غذا بسیار مفید هستند.
اما این ویژگی جنبه های منفی نیز هم دارد:
از آنجا که تعداد گیرنده های درد در زبان به طور مستقیم با تعداد پرزهای پشایی ارتباط دراد، برای این افراد خوردن غذاهای تند و داغ تجربه ای دردناک است
پرزهای چشایی سلول هایی دارد که اجازه می دهد انسان مزه شوی، شیرینی، ترشی و تلخی را ردیابی کند.
ما فکر می کنیم که پرزهای چشایی فقط با زبان در ارتباط هستند هستند، اما جالب بدانید که سقف دهان و دیواره های داخلی لپ ها نیز پرزهای چشایی دارند که چشیدن را به تجربه ایی تمام دهانی تبدیل می کنند.
دانشمندان اعتقاد دارند حس چشایی پیچیده ترین حس انسان است. این حقیقت که حس گرهای معده و پرز های چشایی ما تحت تاثیر حس گرهای بویای یا شامه ما قرار دارند، قضیه را کمی پیچیده تر می کند.
بهترین غذا ها، غذا هایی هستند که هر دو حس چشایی و بویایی را ارضا کنند. در واقع، شاید بوی غذا مهم تر هم باشد؛ چون، اول می آید. اگر عطر غذایی برای ما مطلوب نباشد، ممکن است حتی یک لقمه هم از آن را نخوریم.
به دلیل همین رابطه میان بو و طعم است که در پخت و پز، از گیاهان معطری چون رزماری، نعناع و غیره استفاده می شود و در تمام چاشنی های مختلف سبزیجات مثل سیر، پیاز و ریحان و امثال آن کاربردهای متنوعی دارد.
وقتی بوی غذایی خوب باشد، اشتهای ما را بر می انگیزد و ما را وادار می کند ناخنکی بزنیم. اما وقتی بوی غذایی بد باشد، مرکز هشدار ویژه مغزمان تحریک می شود که در اصل این مرکز برای ممانعت از ما در برابر خوردن غذاهای مسموم طراحی شده است. { کاش این مرکز هنگام دیدن فست فود و غذاهای مضر تحریک میشد}
به نظر میر سه مردم فکر می کنند هر چیزی که برایشان خوب است، طعم بدی دارد و به طبع، هر چیز خوشمزه ایی هم که برای شان بد است.
یک موضوع مهم دیگر که بین ما ولذت غذا خوردن قرار وجود دارد اینکه ما اغلب غذا را خیلی با سریع و تند می خوریم. طوری که به ندرت بین لقمه ها نفس می کشیم.(مثل گرگ ها)
شاید به همین دلیل است که تولید کنندگان مواد غذایی هم به کیفیت و عطر و طعم غذاها بی تفاوت شده اند؛ زیرا، ما به خودمان زحمت چشیدن غذا را هم نمی دهیم و فقط آن را می بلعیم.
در حالیکه دانشمندان می گویند: مغز انسان 20 دقیقه وقت لازم دارد تا پیام سیر شدن را از معده دریافت کند. برای این کار پیشنهاد می شود با آهسته غذا خوردن، فرصت لذت بردن از طعم هر لقمه را به خودتان بدهید، ضمن اینکه با جویدن کامل هر لقمه قبل از بلعیدن آن، به مغزتان فرصت دریافت سیگنال سیری را بدهید.
نویسنده: علیرضا آزاد
مشاور ارشد مدیریت استراتژیک بدن