رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟ رژیم آلکالاین برمبنای این ایده شکل گرفته که جایگزینی خوراکی‌های اسیدساز، با خوراکی‌های قلیایی یا آلکالاین، می‌تواند سلامتی انسان را تقویت کند. طرفداران این رژیم ادعا می‌کنند که رژیم آلکالاین می‌تواند در مقابله با بیماری‌های سختی، مانند سرطان هم مفید باشد. در این مقاله شما را با رژیم آلکالاین، خوراکی‌های اسیدی و قلیایی، مقدار PH خون، تاثیر محیط اسیدی و قلیایی روی بدن و تاثیر رژيم آلکالاین روی سلامتی هرآنچه باید درمورد این رژیم غذایی بدانید، آشنا خواهیم کرد.
فرضیه رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی در چیست؟
رژیم آلکالاین به نام‌های رژیم اسیدی قلیایی و رژیم خاکستر قلیایی هم معروف است. فرض رژیم آلکالاین بر این است که می‌تواند سطح pH، یا همان اندازه‌ی اسیدی یا قلیایی بودن بدن را تغییر بدهد.
سوخت و ساز بدن، یعنی تبدیل غذا به انرژی، گاهی‌اوقات با آتش مقایسه میشود. هردوی این‌ها دربردارنده‌ی واکنشی شیمیایی هستند که توده‌ی جامد را تجزیه میکند. اما واکنش‌های شیمیایی در بدن آهسته و کنترل‌شده اتفاق می‌افتند. وقتی چیزی می‌سوزد، خاکسترش باقی می‌ماند. غذایی هم که ما می‌خوریم «خاکستری» به جا می‌گذارد که به‌نام ضایعات متابولیکی معروف است.
مشخص شده که این ضایعات متابولیکی می‌توانند قلیایی (خنثی) یا اسیدی باشند. طرفداران رژیم آلکالاین ادعا می‌کنند که ضایعات متابولیکی به‌طور مستقیم روی اسیدی‌بودن بدن تأثیر می‌گذارند. به‌عبارت دیگر، اگر خوراکی‌هایی مصرف کنید که خاکستر اسیدی به‌جا می‌گذارند، خون‌تان اسیدی‌تر میشود. اگر خوراکی‌هایی بخورید که خاکستر قلیایی به‌جا می‌گذارند، خون‌تان قلیایی‌تر میشود.
طبق این فرضیه، خاکستر اسیدی، فرد را نسبت به بیماری آسیب‌پذیر میکند؛ درحالی‌که خاکستر قلیایی نقش حفاظتی دارد. اگر خوراکی‌های قلیایی‌تر مصرف کنید، بدنتان را قلیایی میکند و سالم‌تر می‌شوید.
فواید رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
۱-کمک به سلامت و حفظ تراکم استخوان ها
مواد معدنی که شما روزانه دریافت می کنید نقش مهمی در حفظ سلامت استخوان ها دارد. تحقیقات نشان داده است مصرف میوه ها و سبزیجات قلیایی به سلامت استخوان ها و افزایش طول عمر عضلات شما کمک می کند.
۲-کاهش ریسک سکته قلبی و مغزی
از تاثیرات مثبت رژیم قلیایی کاهش التهابات و کند کردن روند پیری است . مواد غذایی که در این رژیم وجود دارند به بهبود عملکرد سیستم قلبی عروقی کمک می کند و موجب جلوگیری از بروز بیماری هایی مانند کلسترول ، فشارخون بالا ، تصلب شریان می شود. همچنین براساس تحقیق منتشر شده توسط پژوهشکده آلزایمر آمریکا، مشخص شد که رژیم قلیایی به بهبود حافظه کمک می کند.
۳- کاهش التهابات
تحقیقات نشان داده است که رابطه مستقیمی بین کاهش التهابات و رژیم الکالاین وجود دارد . سردرد ، اسپاسم عضلانی و درد مفاصل با کمک رژیم آلکالاین کاهش می یابد . یک تحقیق در آلمان نشان داده است کسانی که از رژیم غذایی قلیایی پیروی می کنند ۷۶ تا ۸۲ درصد کمتر از سایرین به کمر درد و آرتروز دچار می شوند.
۴- جذب ویتامین ها را افزایش می دهد و مانع کمبود منیزیم در بدن می شود
افزایش مصرف منیزیم برای عملکرد صحیح هزاران آنزیم موجود در بدن ضروری است . افرادی که دچار کمبود منیزیم هستند مشکلاتی مانند سردرد ، اضطراب ، خواب ناآرام و ضربان قلب نامنظم دارند. منیزیم موجب فعال سازی ویتامین D در بدن شده و مانع کمبود آن می شود. با این کار خود ایمنی بدن را بالا می رود و عملکرد غدد درون ریز را بهبود می شود.
۵-بهبود عملکرد سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا به سرطان
وقتی سلول های بدن به اندازه کافی مواد معدنی دریافت نکنند بدن دچار آسیب سلولی می شود . جذب ویتامین ها در بدن رابطه مستقیمی با کمبود مواد معدنی دارد که نتیجه این کمبود مواد معدنی می تواند تجمع سموم در بدن و ایجاد ضعف ایمنی بدن باشد .
مجله رادیولوژی بریتانیا تحقیقاتی منتشر کرده است که نشان می دهد پیشگیری از سرطان رابطه مستقیمی با قلیایی بودن PH بدن دارد . مصرف مواد غذایی قلیایی مانع ایجاد التهابات سلولی و بروز سلول های سرطانی می گردد.
۶- کمک به حفظ وزن مناسب
محدود کردن اسید دریافتی بدن به وسیله رژیم های غذایی مانع بروز چاقی می شود. خوراکی هایی که خاصیت قلیایی دارند در چربی سوزی و کنترل اشتها نیز قدرتمند عمل می کنند. رژیم آلکالاین سطح هورمون لپتین در بدن را متعادل می سازد و به کنترل اشتهای شما کمک می کند. رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
سطح معمول pH در بدن
اگر بخواهیم درباره‌ی رژیم آلکالاین صحبت کنیم، باید ابتدا pH را بشناسیم. به‌طور خلاصه، pH معیار اندازه‌گیری مقدار اسیدی یا قلیایی‌بودن هر چیزی است. مقدار pH از ۰ تا ۱۴ متغیر است:
• اسیدی: ۰ تا ۶/۹
• خنثی: ۷
• قلیایی: ۷/۱ تا ۱۴
بسیاری از طرفداران رژیم آلکالاین توصیه می‌کنند سطح pH ادرار را کنترل کنیم تا مطمئن شویم که قلیایی است (بیشتر از ۷) و نه اسیدی (کمتر از ۷). اما باید توجه داشت که سطح pH بسیار متفاوت است. برخی قسمت‌ها اسیدی هستند، بقیه قلیایی؛ سطح یکسان مشخصی وجود ندارد.
شکم پر از هیدروکلریک اسید است. pH این ماده ۲ تا ۳/۵ است؛ یعنی خیلی اسیدی محسوب میشود. این میزان اسیدی‌بودن برای تجزیه‌ی غذا ضروری است. از سوی دیگر، خون انسان همیشه کمی قلیایی است و pH بین ۷/۳۶ تا ۷/۴۴ دارد.
وقتی pH خون از سطح نرمال پایین‌تر می‌آید، باید حتما درمان شود؛ وگرنه خطرناک است. اما این فقط در بیماری‌های خاصی اتفاق می‌افتد، مثل کتواسیدوز (ketoacidosis) که ناشی از دیابت، گرسنگی یا مصرف الکل است، و ربط چندانی به رژیم غذایی ندارد. رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
غذا روی pH ادرار اثر می‌گذارد، اما روی خون اثر ندارد
ثابت‌ماندن سطح pH خون برای سلامتی انسان بسیار مهم است. اگر از حیطه‌ی وضعیت عادی خارج شود، سلول‌ها از کار می‌افتند و انسان می‌میرد. به‌همین‌دلیل، بدن راه‌های مؤثر فراوانی برای تنظیم سطح pH دارد. این را به‌نام هوموتازیست (homeostasis) مبتنی بر اسید می‌شناسند. اما مسلما غذا می‌تواند مقدار pH ادرار را تغییر دهد؛ اگرچه اثرش تاحدودی متغیر است.
دفع اسیدها ازطریق ادرار یکی از مهم‌ترین راه‌های تنظیم pH خون در بدن است. اگر یک استیک بزرگ بخورید، به فاصله‌ی چند ساعت، ادرارتان اسیدی‌تر از آن میشود که بدن بتواند ضایعات متابولیکی را از بدنتان خارج کند. بنابراین ادرار شاخص ضعیفی برای pH کلی بدن و سلامت عمومی است. عوامل دیگری به‌جز رژیم هم می‌توانند روی آن تأثیر بگذارند. رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
معرفی خوراکی های اسیدی و قلیایی
خوراکی‌هایی که خاکستر اسیدی به‌جا می‌گذارند، عبارت‌اند از پروتئین، فسفات و گوگرد؛ درمقابل خوراکی‌های قلیایی عبارت‌اند از کلسیم، منیزیم و پتاسیم. گروه‌های غذایی به سه دسته‌ی اسیدی، قلیایی و خنثی تقسیم میشوند:
• اسیدی: گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات، غلات و الکل؛
• خنثی: چربی‌های خنثی، نشاسته‌ها و قندها؛
• قلیایی: میوه‌ها، مغزها، حبوبات و سبزیجات.
بهترین مواد غذایی قلیایی:
میوه های تازه و سبزیجات ،میزان قلیایی را افزایش میدهند.برخی از انتخاب ها شامل:قارچ ها,مرکبات,خرما,کشمش,اسفناج,گریپ فروت,گوجه فرنگی ,آووکادو,یونجه چینی,علف جو,خیار,کلم,جیکاما, گیاه گندم,کلم بروکلی,پونه کوهی,سیر,زنجبیل,لوبیا سبز,کاسنی,کرفس,چغندر قرمز,هندوانه,انجیر و موز رسیده ،است.
تمام مواد غذایی خام
در حالت ایده آل، سعی کنید بخش خوبی از تولیدات خام خود را مصرف کنید گفته میشود، که میوه ها و سبزیجات، مواد غذایی، حیات بخش”هستند. غذاهای پختنی ، موادمعدنی قلیایی را کاهش میدهند پس،مصرف غذاهای خام را افزایش دهید و آب میوه یا سبزیجات را امتحان کنید.
پروتئین های گیاهی
بادام,لوبیای دریایی,لوبیا لیما و سایر لوبیا ها انتخاب خوبی هستند.
آب قلیایی
آب قلیایی ،دارای Ph 6تا 11است, و فقط آب مقطر برای نوشیدن خوب است آب فیلتر شده با فیلتر اسمز معکوس کمی اسیدی است اما هنوز هم گزینه بهتری از آب شیر یا آب بطری خالص است. اضافه کردن قطره های ph, لیمو یا آهک یا جوش شیرین به آب می تواند خاصیت، قلیایی را افزایش دهد.
نوشیدنی های سبز
نوشیدنی هایی که از سبزیجات سبز یا گیاهان ،به شکل پودر تهیه میشوند، با غذاهای قلیایی و کلروفیل دار مصرف می شوند.کلروفیل، از لحاظ ساختاری، شبیه به خون ماست و به قلیایی شدن خون کمک میکند.
سایر غذاهایی که در رژیم آلکالاین قرار می گیرند شامل: جوانه ها ,گیاه گندم, کاموت, مخمر سویا مانند ناتو یا تمپه و دانه ها … .
غذاهای ضد قلیایی
مواد غذایی که باعث اسیدی شدن بیشتر می شوند، عبارتند از:
غذاهای غنی از سدیم :غذاهای فرآوری شده حاوی تن از کلرید سدیم ,نمک سفره,که رگ های خونی را کاهش می دهد و اسیدیته را ایجادمی کند.
تخم مرغ و نوشیدنی های کافئین دار
جو و محصولات گندم: تمام دانه ها که خاصیت,اسیدیته در بدن ایجاد می کنند.
شیر:محصولات لبنی ،غنی از کلسیم هستند و باعث جلوگیری از پوکی استخوان می شوند. این به این دلیل است که، آنها اسیدیته را، در بدن ایجاد می کنند. هنگامی که جریان خون شما بیش از حد اسیدی شود، کلسیم (یک ماده قلیایی بیشتری) از استخوان ها می گیرد تا سطح ph را تنطیم کند. بنابراین بهترین راه برای جلوگیری کردن از پوکی استخوان این است که مقدار زیادی سبزیجات برگ سبز قلیایی بخورید.
بادام زمینی و گردو، پاستا، برنج، نان و محصولات غلات بسته بندی شده.
غذاهای اسیدساز و پوکی استخوان
پوکی استخوان بیماری استخوانی پیشرفته‌ای است که ویژگی اصلی آن کاهش استحکام استخوان است. این بیماری میان زنان یائسه شایع است و خطر شکستگی استخوان را به‌شدت افزایش می‌دهد.
بسیاری از طرفداران رژیم آلکالاین عقیده دارند که برای حفظ ثبات pH خون، بدن مواد معدنی مانند کلسیم را از خون می‌گیرد تا اثر اسیدهای دریافتی از غذاهای اسیدساز را کاهش دهد.
براساس این نظریه، رژیم‌های اسیدسازی مانند رژیم استاندارد غربی، باعث کاهش تراکم استخوان میشوند. این نظریه به‌نام «فرضیه‌ی خاکستر اسید پوکی استخوان» (acid-ash hypothesis of osteoporosis) معروف است.
اما این نظریه عملکرد کلیه‌ها را نادیده می‌گیرد؛ کلیه‌هایی که برای ازبین‌بردن اسیدها و تنظیم pH خون بسیار مهم هستند. کلیه‌ها یون‌های بی‌کربناتی تولید می‌کنند که اسیدها را در خون خنثی میکند و بدن را قادر می‌سازند تا pH خون را کنترل کند.
سیستم تنفسی بدن انسان هم در کنترل pH خون دخالت دارد. وقتی یون‌های بی‌کربنات کلیه‌ها به اسیدهای خون می‌چسبند، دی‌اکسیدکربن و آب تشکیل میدهند که انسان دی‌اکسیدکربن را بازدم کرده و آب را به‌شکل ادرار دفع میکند.
فرضیه‌ی خاکستر اسید یکی از دلایل اصلی پوکی استخوان را هم نادیده می‌گیرد و آن هم کاهش پروتئین کلاژن استخوان است. ازقضا، این کاهش کلاژن با سطح پائین دو اسید در رژیم غذایی، یعنی اسید آرتروزیلیک و اسید اسکوربیک، یا ویتامین C به‌شدت در ارتباط است. رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
توجه:
به یاد داشته باشید که شواهد علمی که اسید رژیمی را به تراکم استخوانی یا خطر شکستگی ربط میدهند، متفاوت هستند. اگرچه مطالعات مشاهده‌ای فراوان هیچ ارتباطی نیافته‌اند، اما بعضی هم حاکی از ارتباط قابل‌توجهی هستند.
آزمایش‌های بالینی که دقیق‌تر هم هستند، نتیجه گرفته‌اند که رژیم‌های اسیدساز تأثیری روی سطح کلسیمِ بدن ندارند. اگر داشته باشند هم، این رژیم‌ها با افزایش ذخیره کلسیم و فعال‌نمودن هورمون IGF-1 که بازسازی عضله و استخوان را تحریک میکند، سلامت استخوان را تقویت می‌کنند. به این ترتیب، رژیم سرشار از پروتئین و اسیدساز به احتمال زیاد با سلامت بیشتر استخوان ارتباط دارد. رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
چه عادت های دیگری، باعث اسیدی شدن بدنتان می شود؟
• مصرف الکل و مواد مخدر
• مصرف بالای کافئین
• مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک
• شیرین کننده های مصنوعی
• استرس مزمن
• کاهش سطح مواد مغذی در مواد غذایی به دلیل کشاورزی صنعتی
• سطح پایین فیبر در رژیم غذایی
• کمبود ورزش
• گوشت حیوانی بیش از حد ،در رژیم غذایی
• هورمون های اضافی در غذاها
• محصولات بهداشتی و آرایشی و پلاستیکی
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و حتی مصالح ساختمانی ,کامپیوتر,تلفن همراه و مایکروفر
• رنگ خوراکی مواد غذایی و نگهدارنده ها
• ورزش های بیش از حد
• آفت کش ها و علف کش ها
• آلودگی
• جویدن ضعیف
• عادات خوردن غذاهای فرآوری شده و تصفیه شده
• سطحی نفس کشیدن
محیط اسیدی بدن و سرطان
خیلی‌ها معتقدند که سرطان فقط در محیط اسیدی رشد میکند و می‌توان با رژیم آلکالاین جلوی رشد آن را گرفت و حتی درمانش کرد. اما بررسی‌های جامع درباره‌ی رابطه‌ی بین اسیدوز ناشی از رژیم، یا همان افزایش اسیدی‌بودن خون بر اثر رژیم غذایی با سرطان، حاکی از آن است که هیچ ارتباط مستقیمی وجود ندارد.
اول اینکه غذا تأثیر آن‌چنانی بر pH خون ندارد. دوم اینکه حتی اگر فرض کنید غذا می‌تواند مقدار pH خون یا سایر بافت‌ها را تغییر بدهد هم، سلول‌های سرطانی محدود به محیط‌های اسیدی نیستند.
درواقع سرطان در بافت طبیعی بدن رشد میکند که pH نسبتا قلیایی ۷/۴ دارد. آزمایش‌های فراوانی سلول‌های سرطانی را در محیطی قلیایی با موفقیت رشد داده‌اند. اگرچه تومورها در محیط‌های اسیدی سریع‌تر رشد می‌کنند، اما خودشان این اسیدی‌بودن را ایجاد می‌کنند. درواقع این محیط اسیدی نیست که باعث سرطان میشود، بلکه سرطان است که محیط اسیدی ایجاد میکند. رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
رژیم های اجدادی و اسیدی بودن
بررسی نظریه‌ی اسیدی قلیایی هم از منظر تکامل و هم از منظر علمی، تفاوت‌هایی را آشکار میکند. مطالعه‌ی معروفی که تخمین می‌زد ۸۷ درصد از انسان‌های پیشاکشاورزی از رژیم آلکالاین استفاده می‌کردند، استدلال اصلی خود را مبنای رژیم آلکالاین مدرن قرار داده است.
تحقیقات جدیدتر تخمین می‌زنند که نیمی از انسان‌های پیشاکشاورزی از رژیم‌های قلیاساز خالص استفاده می‌کردند؛ درحالی‌که نصف بقیه رژیم‌های اسیدساز خالص داشتند.
باید بدانید که اجداد دور شما در اوضاع جوی بسیار گوناگونی روزگار می‌گذراندند و غذاهای مختلفی مصرف می‌کردند. درواقع، هرقدر مردم درجهت شمال خط استوا نقل مکان می‌کردند و از نواحی استوایی دور می‌شدند، رژیم‌های اسیدساز رواج بیشتری داشتند.
گفته میشود علی‌رغم این حقیقت که حدود نیمی از شکارچیان، رژیم اسیدساز خالص داشتند، بیماری‌های مدرن رواج کمتری داشتند. رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
نتیجه گیری رژیم آلکالاین یا رژیم قلیایی چیست؟
رژیم آلکالاین بسیار سالم و دربردارنده‌ی میوه و سبزی و غذاهای سالم گیاهی فراوانی است و مصرف هله‌هوله و غذاهای ناسالم را هم محدود میکند.
اما این مسئله که رژیم آلکالاین به‌خاطر آثار قلیایی‌اش سلامت انسان را تقویت میکند، جای شک دارد. برخی مطالعات، اثرات مثبت آن را روی بعضی‌ها نشان میدهند. رژیم قلیایی‌شده که پروتئین اندکی دارد، می‌تواند برای بیماری مزمن کلیه مفید باشد.
به‌طور کلی، رژیم آلکالاین سالم است، چون سرشار از غذاهای کامل و فراوری‌نشده است. فواید این رژیم ربطی به سطح pH بدن ندارند.
منبع مدیریت استراتژیک بدن
